Rev2 1270/2023 3.5.9; 3.19.1.25.1.4; posebna revizija

Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev2 1270/2023
07.02.2024. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Gordane Komnenić, predsednika veća, dr Ilije Zindovića, Marije Terzić, Vesne Mastilović i Mirjane Andrijašević, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., Opština ..., čiji je punomoćnik Miloš Kukureković, advokat iz ..., protiv tužene Opštine Štrpce, koju zastupa punomoćnik Dragan Veljković, advokat iz ..., radi naknade štete, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 5350/22 od 23.12.2022. godine, u sednici održanoj 07.02.2024. godine, doneo je

P R E S U D U

DOZVOLJAVA SE odlučivanje o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 5350/22 od 23.12.2022. godine, kao izuzetno dozvoljenoj.

PREINAČUJU SE presuda Apelacionog suda u Nišu Gž1 5350/22 od 23.12.2022. godine i presuda Osnovnog suda u Leskovcu P1 300/20 od 05.10.2022. godine u stavovima drugom, trećem i petom izreke, tako što se USVAJA tužbeni zahtev i obavezuje tužena da tužiocu na ime naknade štete u visini razlike između minimalne zarade i isplaćene zarade za period od 01.04.2017. godine do 31.12.2019. godine isplati ukupan iznos od 44.531,90 dinara i to za:

- maj 2017. godine iznos od 1.579,82 dinara,

- jun 2017. godine iznos od 494,06 dinara,

- avgust 2017. godine iznos od 1.579,82 dinara,

- oktobar 2017. godine iznos od 494,06 dinara,

- novembar 2017. godine iznos od 494,06 dinara,

- januar 2018. godine iznos od 4.077,07 dinara,

- februar 2018. godine iznos od 494,06 dinara,

- mart 2018. godine iznos od 2.882,74 dinara,

- april 2018. godine iznos od 1.694,88 dinara,

- maj 2018. godine iznos od 4.092,70 dinara,

- jun 2018. godine iznos od 1.694,88 dinara,

- jul 2018. godine iznos od 2.893,79 dinara,

- avgust 2018. godine iznos od 4.092,70 dinara,

- septembar 2018. godine iznos od 495,96 dinara,

- oktobar 2018. godine iznos od 4.092,70 dinara,

- novembar 2018. godine iznos od 2.893,79 dinara,

- decembar 2018. godine iznos od 1.694,88 dinara,

- januar 2019. godine iznos od 6.202,64 dinara,

- mart 2019. godine iznos od 120,55 dinara,

- april 2019. godine iznos od 534,69 dinara,

- maj 2019. godine iznos od 948,82 dinara,

- jul 2019. godine iznos od 948,82 dinara i

- oktobar 2019. godine iznos od 34,42 dinara,

sve sa zakonskom zateznom kamatom počev od poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec do isplate, u roku od 15 dana od dana prijema prepisa presude,

kao i da mu na ime neisplaćenog dodatka na zaradu prema Zaključku Vlade Republike Srbije od 25.12.2008. godine za period od 01.04.2017. godine do 31.12.2019. godine isplati ukupan iznos od 21.784,61 dinar i to za:

- maj 2017. godine iznos od 756,62 dinara,

- jun 2017. godine iznos od 236,62 dinara,

- avgust 2017. godine iznos od 756,62 dinara,

- oktobar 2017. godine iznos od 236,62 dinara,

- novembar 2017. godine iznos od 236,62 dinara,

- januar 2018. godine iznos od 1.952,62 dinara,

- februar 2018. godine iznos od 236,62 dinara,

- mart 2018. godine iznos od 1.380,62 dinara,

- april 2018. godine iznos od 808,62 dinara,

- maj 2018. godine iznos od 1.952,62 dinara,

- jun 2018. godine iznos od 808,62 dinara,

- jul 2018. godine iznos od 1.380,62 dinara,

- avgust 2018. godine iznos od 1.952,62 dinara,

- septembar 2018. godine iznos od 236,62 dinara,

- oktobar 2018. godine iznos od 1.952,62 dinara,

- novembar 2018. godine iznos od 1.380,62 dinara,

- decembar 2018. godine iznos od 808,62 dinara,

- januar 2019. godine iznos od 2.959,27 dinara,

- mart 2019. godine iznos od 60,28 dinara,

- april 2019. godine iznos od 267,34 dinara,

- maj 2019. godine iznos od 474,41 dinar,

- jul 2019. godine iznos od 474,41 dinar i

- oktobar 2019. godine iznos od 474,41 dinar,

sve sa zakonskom zateznom kamatom počev od poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec do isplate, u roku od 15 dana od dana prijema prepisa presude,

a ODBIJA zahtev tužene za naknadu troškova postupka.

OBAVEZUJE SE tužena da naknadi tužiocu troškove celog postupka u ukupnom iznosu od 62.000,00 dinara, u roku od 15 dana od dana prijema prepisa presude.

ODBIJA SE zahtev tužene za sastav odgovora na reviziju.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Leskovcu P1 300/20 od 05.10.2022. godine, stavom I izreke, odbijen je prigovor stvarne nenadležnosti Osnovnog suda u Leskovcu za postupanje u ovom predmetu. Stavom II izreke, odbijen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tužena da mu na ime naknade štete u visini razlike između minimalne zarade i isplaćene zarade za period od 01.04.2017. godine do 31.12.2019. godine isplati ukupan iznos od 44.531,90 dinara i to u opredeljenim mesečnim iznosima sa zakonskom zateznom kamatom od poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec do isplate, sve bliže navedeno u tom stavu, kao neosnovan. Stavom III izreke, odbijen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tužena da mu na ime naknade štete u visini razlike između dodatka na zaradu u skladu sa Zaključkom Vlade Republike Srbije od 25.12.2008. godine obračunatog na zaradu u visini minimalne zarade i isplaćenog dodatka na zaradu za period od 01.04.2017. godine do 31.12.2019. godine isplati ukupan iznos od 21.784,61 dinar u opredeljenim mesečnim iznosima sa zakonskom zateznom kamatom počev od poslednjeg dana u mesecu za prethodni mesec do isplate, sve bliže navedeno u tom stavu izreke, kao neosnovan. Stavom IV izreke, utvrđeno je da je tužba tužioca radi isplate naknade štete na ime neisplaćenih troškova za dolazak i odlazak sa rada za period od 01.01.2016. godine do 01.01.2020. godine povučena. Stavom V izreke, obavezan je tužilac da tuženoj na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 27.000,00 dinara.

Apelacioni sud u Nišu je presudom Gž1 5350/22 od 23.12.2022. godine, stavom prvim izreke, odbio kao neosnovanu žalbu tužioca i potvrdio presudu Osnovnog suda u Leskovcu P1 300/20 od 05.10.2022. godine u stavu drugom i trećem, kao i odluku o troškovima postupka sadržanu u stavu petom izreke. Stavom drugim izreke, odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu reviziju je blagovremeno izjavio tužilac, zbog pogrešne primene materijalnog prava, a radi ujednačavanja sudske prakse, sa predlogom da se o istoj odluči u skladu sa odredbom člana 404. Zakona o parničnom postupku.

Tužena je dala odgovor na reviziju.

Prema odredbi člana 404. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, br. 72/11... 10/23), u vezi sa odredbom u vezi člana 92. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“, br. 10/23), revizija je izuzetno dozvoljena zbog pogrešne primene materijalnog prava i protiv drugostepene presude koja ne bi mogla da se pobija revizijom, ako je po oceni Vrhovnog suda potrebno da se razmotre pravna pitanja od opšteg interesa ili pravna pitanja u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse, kao i ako je potrebno novo tumačenje prava (posebna revizija).

Odlučujući o dozvoljenosti revizije u smislu člana 404. ZPP, Vrhovni sud je ocenio da su ispunjeni uslovi za odlučivanje o posebnoj reviziji tužioca radi ujednačavanja sudske prakse, pa je na osnovu člana 404. stav 2. tog zakona odlučeno kao u stavu prvom izreke.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu primenom odredbe člana 408. ZPP i ocenio da je revizija tužioca osnovana.

U postupku donošenja pobijane drugostepene presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je u spornom periodu bio zaposlen kod tužene najpre na radnom mestu ... u zvanju ..., da bi rešenjem tužene od 12.11.2009. godine bio raspoređen na radno mesto ... u Odeljenju ... pri opštinskoj upravi tužene opštine. Rešenjem tužene od 01.05.2006. godine tužiocu je određen koeficijent za obračun i isplatu plata od 8,30. Na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka ekonomsko – finansijske struke, utvrđeni su predmetni iznosi za sporni period u dve varijante. Prema prvoj varijanti, spram koje je opredeljen tužbeni zahtev, visina razlike između minimalne i osnovne zarade koja je tužiocu isplaćivana bez uvećanja po Zaključku Vlade Republike Srbije, iznosi ukupno 44.531,90 dinara, a visina razlike na ime tzv. „kosovskog dodatka“ obračunatog na zaradu u visini minimalne zarade iznosi ukupno 21.784,61 dinar. Po drugoj varijanti, nema razlike u zaradi koju tužilac potražuje, jer je zarada koju je tužilac primio sa obračunatim „kosovskim dodatkom“ veća od minimalne zarade.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su odbili tužbeni zahtev tužioca smatrajući da je isplaćena zarada tužiocu pravilno obračunata uz uvećanje od 50% mesečno, jer je sa tzv. „kosovskim dodatkom“ realizovana u većem iznosu od minimalne zarade. Stoga po nalaženju nižestepenih sudova tužilac neosnovano potražuje utuženu razliku.

Vrhovni sud je ne prihvata ovakvo stanovište nižestepenih sudova, jer nalazi da je zasnovano na pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Tužilac na osnovu člana 5. stav 2. Zakona o platama službenika i nameštenika u organima autonomne pokrajine i lokalne uprave („Službeni glasnik RS“ br. 113/17 i 86/19) ima pravo na isplatu minimalne zarade. Osim toga, tužiocu u skladu sa Zaključkom Vlade Republike Srbije 05 br. 120-335/2007-14 od 25.12.2008. godine i Zakonom o budžetu pripada i pravo na uvećanje zarade u visini od 50% mesečno na ime tzv. „kosovskog dodatka“. Prema nalazu veštaka tužiocu je u spornom periodu obračunata plata u manjem iznosu od minimalne zarade i na taj iznos vršeno je uvećanje od 50% mesečno. Takav obračun nije pravilan. Tužilac ima pravo na isplatu plate u visini minimalne zarade i uvećanje od 50% obračunato na taj iznos. Isplaćena ukupna zarada tužiocu sa tzv. „kosovskim dodatkom“ u spornom periodu je veća od minimalne zarade, ali je manja od iznosa koji se dobija obračunom plate u visini minimalne zarade uz uvećanje za 50% mesečno. Iz ovih razloga tužilac ima pravo na utuženu razliku plate, pa su nižestepene presude preinačene i tužbeni zahtev tužioca usvojen.

Kako su preinačene nižestepene presude i usvojen tužbeni zahtev povodom revizije tužioca, to su preinačene nižestepene presude i u pogledu odluke o troškovima postupka, tako što je odbijen zahtev tužene za naknadu troškova postupka.

Iz izloženih rzaloga, Vrhovni sud je primenom člana 416. stav 1. ZPP odlučio kao u stavu drugom izreke.

Tužilac je uspeo u postupku po reviziji, pa mu na osnovu članova 153. stav 1, 154. i 163. stav 2. Zakona o parničnom postupku, pripadaju potrebni troškovi celog postupka prema ostvarenom uspehu u sporu u iznosu od 62.000,00 dinara. Visina je odmerena na ime traženih i opredeljenih troškova za sastav tužbe i jednog obrazloženog podneska od strane advokata u iznosu od po 9.000,00 dinara i za sastav žalbe i revizije u iznosu od po 18.000,00 dinara, sve prema važećoj AT, te za troškove veštačenja u iznosu od 8.000,00 dinara. Tužiocu nisu priznati troškovi na ime sudskih taksi jer u pogledu tih troškova nije stavljen opredeljeni zahtev navođenjem njihove visine, kao ni troškovi na ime zastupanja od strane advokata na ročištima pred sudom, jer u ovom delu zahtev tužioca nije opredeljen po broju preduzetih radnji za koje se traži naknada.

Tuženoj ne pripadaju troškovi na ime sastava odgovora na reviziju iz razloga što se ne radi o trošku koji je potreban za vođenje parnice u smislu člana 154. stav 1. ZPP.

Na osnovu člana 165. stav 2. ZPP, Vrhovni sud je odlučio o troškovima postupka kao u stavovima trećem i četvrtom izreke.

Predsednik veća - sudija

Gordana Komnenić, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković