.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev2 4465/2023
08.02.2024. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislava Bosiljkovića, predsednika veća, Branke Dražić, Dragane Boljević, Marine Milanović i Vesne Stanković, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Dragan Milinković advokat iz ..., protiv tužene Osnovne škole „Andra Savčić“ sa sedištem u Valjevu, koju zastupa Zajedničko pravobranilaštvo Grada Valjeva i Opštine Osečina sa sedištem u Valjevu, radi isplate, odlučujući o reviziji tužene izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 720/23 od 07.06.2023. godine, na sednici održanoj 08.02.2024. godine, doneo je
P R E S U D U
DOZVOLJAVA SE odlučivanje o posebnoj reviziji tužene izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 720/23 od 07.06.2023. godine.
PREINAČUJU SE presuda Apelacionog suda u Beogradu Gž1 720/23 od 07.06.2023. godine i presuda Osnovnog suda u Valjevu P1 3/22 od 15.12.2022. godine, tako što se ODBIJA tužbeni zahtev za isplatu razlike plate za mart 2021. godine u iznosu od 2.694,40 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na taj iznos počev od 21.04.2021. godine do isplate, dok se u preostalom delu ODBIJA kao neosnovana revizija tužene izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 720/23 od 07.06.2023. godine.
ODBIJA se zahtev tužene za naknadu troškova postupka po reviziji.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Valjevu P1 3/22 od 15.12.2022. godine obavezana je tužena da tužilji na ime naknade štete zbog neuvećanja koeficijenta za obračun zarade, za period od januara 2019. godine do marta 2021. godine, isplati iznos od 151.139,06 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na pojedinačno označene mesečne iznose počev od 21. u mesecu za iznos iz prethodnog meseca do isplate i da joj nadoknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 114.144,00 dinara.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 720/23 od 07.06.2023. godine, stavom prvim izreke, odbijene su kao neosnovane žalbe tužene i potvrđeni presuda Osnovnog suda u Valjevu P1 3/22 od 15.12.2022. godine i rešenje tog suda P1 505/21 od 03.04.2022. godine (u izreci greškom kao datum donošenja rešenja označen 15.12.2022. godine). Stavom drugim izreke, odbijen je zahtev tužene za naknadu troškova drugostepenog postupka.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužena je blagovremeno izjavila reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku i pogrešne primene materijalnog prava, pozivajući se na član 404. Zakona o parničnom postupku (posebna revizija).
Po oceni Vrhovnog suda, ispunjeni su uslovi za odlučivanje o reviziji tužene kao izuzetno dozvoljenoj u smislu člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, br.72/11, 49/13-US, 74/13-US, 55/14, 87/18, 18/20, 10/23), jer u konkretnom slučaju postoji potreba ujednačavanja sudske prakse, zbog čega je odlučeno kao u prvom stavu izreke, na osnovu člana 404. stav 2. ZPP.
Ispitujući pobijanu presudu, na osnovu člana 408. ZPP, Vrhovni sud je našao da je revizija delimično osnovana.
U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je u spornom vremenskom periodu bila u radnom odnosu kod tužene na neodređeno vreme i obavljala poslove nastavnika ..., a nastavnu aktivnost je obavljala i sa učenicima koji obrazovanje stiču prema individualnom obrazovnom planu (IOP) koji je zahtevao od tužilje dodatni napor i angažovanje. U spornom periodu tužena nije tužilji uvećala koeficijent za obračun plate prema Uredbi o koeficijentima za obračun i isplatu plata zaposlenima u javnim službama. Na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka za ekonomsko - finansijsku oblast utvrđeno je da je zbog neuvećanja koeficijenta za 10%, u utuženom periodu tužilji isplaćena manja plata za 151.139,06 dinara.
Sa polazištem na obračun razlike između isplaćene plate i plate sa uvećanjem od 10%, nižestepeni sudovi nalaze osnovanim tužbeni zahtev za isplatu utvrđene razlike, pošto je po članu 3. stav 1. tačka 1. podtačka 4. Uredbe o koeficijentima za obračun i isplatu plata zaposlenima u javnim službama („Službeni glasnik RS“ br. 44/2001 ... 24/2012), propisano da se koeficijent iz člana 2. ove Uredbe uvećava za zaposlene u školi sa decom ometenom u razvoju i nastavnike u odeljenju za decu ometenu u razvoju pri redovnoj osnovnoj školi 10%. Pošto je tužilja kao nastavnik ... imala učenike sa smetnjama u razvoju sa kojim je morala da radi po posebnom individualnom obrazovnom programu, sa posebnim pripremama, povećani radni angažman i dodatne obaveze daju osnova za obavezivanje tužene na isplatu spornih iznosa.
Izneto stanovište nižestepenih sudova za period do 01.03.2021. godine u skladu je sa pozitivnim materijalnim pravom i ustanovljenom sudskom praksom. Suprotno ukazivanju u reviziji sudovi su za polazište odluke pravilno prihvatili obračun izvršen na osnovu člana 6. Zakona o sistemu plata zaposlenih u javnom sektoru („Službeni glasnik RS“ br. 18/2016...157/20), kojim je propisano da se osnovna plata određuje množenjem osnovice za obračun sa koeficijentom, te da je tako dobijena plata uvek ista.
Međutim, sudovi previđaju da je članom 1. Uredbe o izmenama i dopunama Uredbe o koeficijentima za obračun i isplatu plata zaposlenih u javnim službama („Službeni glasnik RS“ br. 19/21 od 05.03.2021. godine) član 3. stav 1. tačka 1. podtačka 4. izmenjen, na način da je propisano da pravo na uvećanje koeficijenta pripada samo zaposlenima – nastavnicima koji rade u školi za učenike sa smetnjama u razvoju, te dodatna podtačka 4.a koja propisuje da to pravo pripada i nastavnicima u redovnoj školi, ali za rad u odeljenju koje je formirano samo za učenike sa smetnjama u razvoju. Odredbom člana 2. Uredbe propisano je da se ona primenjuje počev od obračuna i isplate plate za mart, pa je Vrhovni sud primenom ovih odredbi delimično preinačio nižestepene presude i odbio tužbeni zahtev za mesec mart 2021. godine, te odluku u stavu drugom izreke doneo na osnovu članova 416. stav 1. i 414. stav 1. ZPP.
Odluku o zahtevu tužene za naknadu troškova postupka po reviziji, sadržana u četvrtom stavu izreke, doneta je na osnovu člana 165. stav 1. i 2. ZPP, u vezi sa članom 153. stav 2. ZPP, s obzirom na neznatan uspeh tužene u postupku po vanrednom pravnom leku.
Predsednik veća - sudija
Branislav Bosiljković, s.r.
Za tačnost otpravka
Zamenik upravitelja pisarnice
Milanka Ranković
