U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Vesne Subić, predsednika veća, Zorana Hadžića i Mirjane Andirjašević, članova veća, u parnici tužilaca AA iz ..., čiji su punomoćnici Nebojša Šeperac i Milica Šeperac, advokati iz ..., protiv tužene BB iz ..., čiji je punomoćnik Milovan Konstantinović, advokat iz ..., radi predaje državine, odlučujući o reviziji tužilaca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1926/22 od 13.09.2022. godine, u sednici održanoj 08.02.2024. godine, doneo je

P R E S U D U

PREINAČUJE SE presuda Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1926/22 od 13.09.2022. godine u stavu prvom i drugom izreke, tako što se ODBIJA žalba tužene i POTVRĐUJE presuda Osnovnog suda u Paraćinu, Sudska jedinica u Ćupriji P 85/22 od 21.03.2021. godine i ODBIJA zahtev tužene za naknadu troškova parničnog postupka.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Paraćinu, Sudska jedinica u Ćupriji P 85/22 od 21.03.2021. godine, usvojen je tužbeni zahtev tužilaca i obavezana tužena da tužiocima preda u državinu slobodnu od lica, nepokretnost označenu kao porodična stambena zgrada na kp br. .. KO Ćuprija - grad, površine 46 m2, koja je licem okrenuta prema ulici ..., a sa svoje južne strane prema tadašnjoj ulici ... sve upisano u list nepokretnosti .. KO Ćuprija - grad (stav prvi izreke). Obavezana je tužena da tužiocima isplati troškove parničnog postupka u iznosu od 90.800,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate (stav drugi izreke).

Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1926/22 od 13.09.2022. godine preinačena je presuda Osnovnog suda u Paraćinu, Sudska jedinica u Ćupriji P 85/22 od 21.03.2021. godine, tako što je odbijen tužbeni zahtev tužilaca kojima su tražili da se obaveže tužena da im preda u državinu, slobodnu od lica, nepokretnost označenu kao porodična stambena zgrada, postojeća na kp br. .. KO Ćuprija - grad, površine 46 m2, koja je licem okrenuta prema ulici ..., a sa svoje južne strane prema tadašnjoj ulici ..., sve upisano u list nepokretnosti .. KO Ćuprija - grad (stav prvi izreke). Obavezani su tužioci da tuženoj isplate troškove parničnog postupka u iznosu od 94.350,00 dinara (stav drugi izreke).

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužioci su blagovremeno izjavili reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pravilnost pobijane odluke u smislu čl. 408. i 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku (,,Službeni glasnik RS“ broj 72/11, ... 10/23), Vrhovni sud je utvrdio da je revizija osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je upisan kao vlasnik porodične stambene zgrade broj 1, koja se sastoji od prizemlja u ulici ..., sa udelom 1/1, kao i pomoćne zgrade broj 2, koja se sastoji od prizemlja u ulici ... sa udelom 1/1, obe postojeće na kp .., upisane u LN broj .. KO Ćuprija - grad. Tužilac je predmetnu nepokretnost stekao na osnovu ugovora o poklonu zaključenog 23.03.1976. godine sa svojim ocem VV. Bračnu zajednicu sa tuženom zasnovao je 1973. godine. Parnične stranke su zajednički život vodile u kući tužioca, zajedno sa njegovim roditeljima. U toj kući je dograđeno kupatilo u okviru terase, a ubrzo nakon toga tužilac i tužena su započeli sa izgradnjom drugog dela kuće. Na starom objektu nisu rušeni spoljni zidovi niti je objekat promenio gabarite, već su radovi izvođeni unutra, tako što je srušen zid kako bi se proširila dnevna soba. Oba objekta se nalaze pod istim krovom i imaju povezanu kanalizacionu instalaciju, ali u svemu ostalom čine zasebne stambene jedinice, imaju odvojena brojila i poseban ulaz za svaki deo kuće, od kojih objekat od 46 m2 ima ulaz koji gleda na ... ulicu. Ne postoji fizička povezanost objekta od 46 m2 i novoizgrađenog objekta, koji nije bio predmet ugovora o poklonu. U starom objektu, nakon što su se parnične stranke preselile u novi, nastavili su da žive tužiočev otac do svoje smrti 1999. godine, kao i sestričina tužene sa svojom decom koja je u kući stanovala do 2015. godine. Od 2015. godine u tom objektu nije živeo niko. Tužilac je posle 2018. godine povremeno dolazio u kuću sve dok nije podneo tužbu za razvod braka sa tuženom, nakon čega nije dolazio u kuću u kojoj je žena nastavila da živi. Kada je tužilac podneo tužbu za razvod braka ćerka mu nije vratila ključeve od objekta, a prema izjavi tužene oni se nalaze kod nje i protivi se da tužilac dolazi u objekat koji je predmet tužbenog zahteva.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je polazeći od odredaba člana 3. i člana 37. stav 1. i 2. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa ocenio da je tužbeni zahtev tužioca osnovan, nalazeći da tužiocu, kao vlasniku predmetne nepokretnosti koju je stekao poklonom od svog oca, pripada pravo na zaštitu svojine, odnosno ima pravo da traži iseljenje tužene iz predmetne nepokretnosti sa svim licima i stvarima, s obzirom na to da se tužena nalazi u državini objekta, što ni sama nije sporila navodeći da se protivi da tužilac dolazi u objekat koji je stekao na osnovu ugovora o poklonu. Prvostepeni sud je smatrao da ulaganje tužene u predmetnu nepokretnost nije relevantno za odluku o tužbenom zahtevu, jer tužilac i tužena uloženim radom i sredstvima u adaptaciju dela sada postojećeg objekta nisu promenili supstancu postojećeg objekta, već su radove preduzimali u cilju renoviranja i prilagođavanja postojećeg objekta za stanovanje svoje porodice.

Drugostepeni sud smatra da je prvostepeni sud svoju odluku zasnovao na potpuno i pravilno utvrđenom činjeničnom stanju, ali da je izveo nepravilan zaključak i pogrešno primenio materijalno pravo. Po stanovištu drugostepenog suda, tužilac tužbenim zahtevom traži iseljenje tužene iz dela objekta, koji sada predstavlja poseban objekat. Prvostepeni sud je iz lista nepokretnosti broj .. KO Ćuprija utvrdio da je u istom upisan tužilac sa pravom svojine na porodičnoj stambenoj zgradi broj 1, površine 131 m2, kao i na pomoćnoj zgradi površine 20 m2. Drugostepeni sud smatra da presuda prvostepenog suda nije izvršiva, jer porodična zgrada površine 46 m2, koja je predmet tužbenog zahteva, ne postoji niti je kao takva upisana u listu nepokretnosti broj .. KO Ćuprija - grad.

Po stanovištu Vrhovnog suda drugostepeni sud je pogrešno primenio materijalno pravo kada je tužbeni zahtev tužioca odbio jer nije izvršiv.

Odredbom člana 37. stav 1. i 2. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa propisano je da vlasnik ima pravo da svoju stvar drži, da je koristi i da njome raspolaže , u granicama određenim zakonom, kao i da je svako dužan da se uzdržava od povrede prava svojine drugog lica.

Odredbom člana 81. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa propisano je da nezavisno od spora zbog smetanja državine (član 77.)može se tražiti sudska zaštita državine po osnovu prava na državinu.

Tužilac je tražio predaju državine starog objekta površine 46 m2 ul. ... broj .., koji je stekao ugovorom o poklonu od svog oca, koji objekat su stranke renovirale u gabaritima starog objekta. Taj objekat je pod istim krovom sa novim objektom koji su stranke izgradile u toku braka, ali su dve zasebne celine, kako utvrđuje prvostepeni sud (zasebna brojila i poseban ulaz u svaki deo kuće). Kako je tužena u posedu oba objekta, a tužilac traži zaštitu prava na državinu starog objekta na kojem je vlasnik po osnovu ugovora o poklonu zaključenom sa ocem, a ne utvrđenje prava svojine, ne postavlja se pitanje izvršivosti presude. U toku postupka među strankama nije sporan predmet tužbenog zahteva za predaju poseda i stoga je presuda prvostepenog suda izvršiva.

Na osnovu iznetog, Vrhovni sud je odlučio kao u izreci na osnovu člana 416.stav 1. ZPP.

Predsednik veća – sudija

Vesna Subić, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković