U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Vesne Subić, predsednika veća, Jelice Bojanić Kerkez i Radoslave Mađarov, članova veća, u parnici tužioca- protivtuženog Privrednog društva za unutrašnju i spoljnu trgovinu „Seedagra“ d.o.o. iz Novog Sada, čiji je punomoćnik Milica Tornjanski, advokat iz ... , protiv tuženog-protivtužioca AA iz ... – nosilac Poljoprivrednog gazdinstva AA PG ..., koga zastupa punomoćnik Dejan Gvožđan, advokat iz ... , radi isplate, odlučujući o reviziji tužioca-protivtuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 2770/23 od 02.02.2024. godine, u sednici održanoj 15.05.2025. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tužioca-protivtuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 2770/23 od 02.02.2024. godine.

ODBIJA SE, kao neosnovan, zahtev tužioca-protivtuženog za naknadu troškova revizijskog postupka.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Višeg suda u Novom Sadu P 247/2017 od 31.05.2023. godine, stavom prvim izreke, ukinuto je u celini rešenje o izvršenju Osnovnog suda u Novom Sadu I.Iv 746/2016 od 10.11.2016. godine. Stavom drugim izreke utvrđeno je potraživanje tužioca-protivtuženog Privrednog društva za unutrašnju i spoljnu trgovinu „Seedagra“ d.o.o. iz Novog Sada prema tuženom-tužiocu AA iz ... u ukupnom iznosu od 8.899.306,94 dinara, i to u iznosu od 5.960.273,51 dinara na ime glavnog potraživanja i u iznosu od 2.939.033,43 dinara na ime obračunate zakonske zatezne kamate. Stavom trećim izreke utvrđeno je potraživanje tuženog-protivtužioca prema tužiocu- protivtuženom u ukupnom iznosu od 12.189.649,85 dinara i to u iznosu od 7.751.800,00 dinara na ime glavnog potraživanja i u iznosu od 4.437.849,85 dinara na ime obračunate zakonske zatezne kamate. Stavom četvrtim izreke navedena potraživanja su prebijena i ugašena do ukupnog iznosa od 8.899.306,94 dinara, i to do iznosa glavnog duga od 5.960.273,51 dinara i do iznosa zakonske zatezne kamate od 2.939.033,43 dinara. Stavom petim izreke odbijen je tužbeni zahtev kojim je traženo da se obaveže tuženi-protivtužilac da tužiocu-protivtuženom, na ime duga po osnovu kupljene i isporučene a neplaćene robe isplati iznos od 6.091.718,51 dinara, na ime zakonske zatezne kamate obračunate na iznos od 6.091.718,51 dinara od dospeća do dana 15.08.2022. godine kao dana veštačenja iznos od 3.052.680,26 dinara, kao i zakonsku zateznu kamatu na iznos dugovanog iznosa od 6.091.718,51 dinara od 16.08.2022. godine kao dana veštačenja do isplate, kao i da mu naknadi troškove postupka. Stavom šestim izreke protivtužbeni zahtev je delimično usvojen. Stavom sedmim izreke obavezan je tužilac-protivtuženi da tuženom-protivtužiocu isplati iznos od ukupno 3.290.342,91 dinara, i to na ime glavnice potraživanja iznos od 1.791.526,49 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 15.08.2022. godine do dana isplate i iznos od 1.498.816,42 dinara na ime obračunate zakonske zatezne kamate na iznos glavnice potraživanja zaključno sa danom veštačenja 15.08.2022. godine. Stavom osmim izreke odbijen je deo protivtužbenog zahteva za isplatu preko dosuđenog iznosa od ukupno 3.290.342,91 dinara do traženih 7.533.534,70 dinara, i to na ime glavnice potraživanja preko dosuđenog iznosa od 1.791.526,49 dinara do traženog iznosa od 4.232.972,37 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 15.08.2022. godine do dana isplate i preko dosuđenog iznosa od 1.498.816,42 dinara do traženog iznosa od 3.300.562,33 dinara na ime zakonske zatezne kamate obračunate na iznos glavnice potraživanja zaključno sa danom veštačenja 15.08.2022. godine. Stavom devetim izreke obavezan je tužilac-protivtuženi da tuženom-protivtužiocu isplati troškove parničnog postupka u iznosu od 263.877,63 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 2770/23 od 02.02.2024. godine, stavom prvim izreke, žalba tužioca-protivtuženog je odbijena i prvostepena presuda u pobijanom odbijajućem delu tužbenog zahteva, usvajajućem delu protivtužbenog zahteva, kao i u delu odluke o troškovima postupka potvrđena i odbijen je zahtev tužioca-protivtuženog za naknadu troškova žalbenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac-protivtuženi je podneo reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu, u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11...10/23), pa je utvrdio da izjavljena revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 372. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a u postupku nije učinjena ni druga bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. istog Zakona, na koju se u reviziji paušalno ukazuje. Bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 12. ZPP nije propisana kao revizijski razlog, u smislu člana 407. stav 1-3 istog Zakona.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tuženi-protivtužilac se bavi poljoprivrednom delatnošću i nosilac je registrovanog poljoprivrednog gazdinstva AA PG ... . U periodu od 2011. godine do kraja 2015. godine poslovao je sa tužiocem- protivtuženim Privrednim društvom za unutrašnju i spoljnu trgovinu „Seedagra“ d.o.o. iz Novog Sad, koje se bavilo finansiranjem poljoprivredne proizvodnje i otkupom poljoprivrednih proizvoda. Prilikom navedenog poslovanja tužilac- protivtuženi je tuženom-protivtužiocu isporučivao repromaterijal za poljoprivrednu proizvodnju, mineralno đubrivo, seme i pesticide, a tuženi- protivtužilac je za primljenu robu isplaćivao tužiocu-protivtuženom naknadu u novcu ili mu je na ime kompenzacije isporučivao poljoprivredne proizvode. U svom poslovanju tužilac-protivtuženi je tuženom-protivtužiocu izdavao račune – otpremnice koje se odnose na određenu robu, a tuženi-protivtužilac je takođe isporučivao i fakturisao određenu robu tužiocu-protivtuženom.

Ugovorom o ustupanju potraživanja (cesiji) koji je zaključen 03.10.2020. godine između BB, kao ustupioca i tuženog-protivtužioca AA, kao prijemnika, ustupilac je novčano potraživanje po osnovu pravnosnažne i izvršne presude Višeg suda u Novom Sadu P 1589/2017 od 09.07.2018. godine prema ovde tužiocu-protivtuženom, kao dužniku, u iznosu od 7.751.800,00 dinara sa zakonskom zteznom kamatom počev od 01.02.2017. godine ustupio u celosti i preneo na ovde tuženog-protivtužioca, kao prijemnika, bez naknade.

U postupku je utvrđeno potraživanje tužioca-protivtuženog prema tuženom- protivtužiocu na dan 15.08.2022. godine u ukupnom iznosu od 8.899.306,94 dinara (5.960.273,51 dinara na ime glavnog potraživanja i 2.939.033,43 dinara na ime kamate). Uzimajući u obzir sva međusobna potraživanja i obaveze po osnovu fakturisane robe, sa danom dospeća 11.10.2016. godine i nefakturisane robe, kao i po osnovu ugovora o ustupanju potraživanja, nakon izvršenog prebijanja do visine 8.899.306,94 dinara, preostao je dug tuženog-protivtužioca prema tužiocu- protivtuženom u ukupnom iznosu od 3.290.324,91 dinara obračunato na dan 15.08.2022. godine, od kog iznosa se 1.791.526,49 dinara odnosi na glavnicu, a 1.498.816,42 dinara na obračunatu zakonsku zateznu kamatu.

Imajući u vidu utvrđeno činjenično stanje, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo donoseći pobijanu presudu, a za svoje odluke su dali dovoljne i jasne razloge, koje u svemu prihvata i Vrhovni sud. Sudovi su utvrdili potraživanje tužioca-protivtuženog prema tuženom-protivtužiocu, kao i potraživanje tuženog-protivtužioca prema tužiocu-protivtuženom, navedena potraživanja su prebijena do ukupnog iznosa od 8.899.306,94 dinara koliko je iznosilo potraživanje tužioca-protivtuženog prema tuženom-protivtužiocu, tako da je obavezan tužilac-protivtuženi da tuženom-protivtužiocu isplati iznos koji je preostao nakon prebijanja u korist tuženog-protivtužioca od ukupno 3.290.342,91 dinara.

Neosnovano se revizijom ukazuje da je protivtužba nedozvoljena, da su dokazi tužioca-protivtuženog neblagovremeni i da postoji prekluzija u dostavljanju ugovora o prebijanju, za koji tužilac-protivtuženi smatra da je fiktivan, jer je zaključen između tazbinskih srodnika. Naime, tuženi-protivtužilac je u prigovoru protiv rešenja o izvršenju istakao kompenzacioni prigovor, kompenzacionu protivtužbu je podneo 16.01.2018. godine, a potom je preinačio povećanjem tužbenog zahteva 26.02.2020. godine, nakon zaključenja ugovora o ustupanju potraživanja od 03.01.2020. godine. Protivtužba je podneta pre nego što je zaključena glavna rasprava u prvostepenom postupku, zbog čega je podneta u roku koji je propisan odredbom člana 198. stav 1. ZPP. Činjenica da je ugovor o ustupanju potraživanja zaključen između tazbinskih srodnika ne predstavlja razlog zbog koga bi se taj ugovor smatrao fiktivnim, a tužilac-protivtuženi je obavešten o ustupanju potraživanja koji mu je dostavljen uz podnesak tuženog-protivtužioca od 26.02.2020. godine.

Vrhovni sud je cenio i ostale navode izjavljene revizije, kojima se ne dovodi u sumnju pravilnost i zakonitost pobijane presude, a koji su inače isticani i u žalbi protiv prvostepene presude i koje je drugostepeni sud ocenio u svojoj presudi. Zato ti navodi nisu posebno obrazloženi.

Tužilac-protivtuženi nije uspeo u revizijskom postupku, zbog čega mu ne pripadaju troškovi tog postupka koje je tražio i opredelio u reviziji, u smislu člana 154. i člana 155. Zakona o parničnom postupku.

Iz navedenih razloga odlučeno je kao u izreci presude, na osnovu člana 414. i člana 165. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća-sudija

Vesna Subić, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković