Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 3379/17 od 30.08.2017. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena presuda Višeg suda u Beogradu P 524/17 od 23.03.2016. godine kojom je usvojen tužbeni zahtev tužilje i utvrđeno da po osnovu sticanja zajedničke imovine u braku sa tuženim ima pravo svojine na 1/2 stvari i to na pomoćnim prostorijama i potkrovlju kuće na k.p. br. ... KO ..., bliže opisanim u izreci i obavezan tuženi da joj naknadi troškove parničnog postupka.

Protiv obe pravnosnažne drugostepene presude tuženi je blagovremeno izjavio revizije zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijane odluke primenom člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“broj 72/11, 55/14), koji se primenjuje na osnovu odredbe člana 506. stav 2. tog zakona i utvrdio da je revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 263/17 od 25.01.2017. godine delimično osnovana, a da revizija izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 3379/17 od 30.08.2017. godine, nije osnovana.

U postupku nema bitne povrede iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a revizijama tuženog se ne ukazuje na povrede postupka koje saglasno članu 407. stav 1. ovog zakona mogu biti revizijski razlog.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, parnične stranke su u toku 1998. godine zasnovale vanbračnu zajednicu, a 27.01.2002. godine zaključile su brak koji je razveden 19.05.2010. godine. Po zasnivanju vanbračne zajednice tužilja je živela sa tuženim kod njegovih roditelja u mestu ... na ... . Stranke su bile u radnom odnosu i to tužilja u preduzeću ''...'', u prodavnici u ..., a tuženi u ... na poslovima konobara u Organizacionoj jedinici u ... . Sredinom 1999.godine tužilja je sa tuženim prešla da živi u kuću svog brata u ..., u čijem prizemlju su otvorili ugostiteljski objekat ... . Otac tužilje je tokom 2001.godine otuđio deo nepokretne imovine za iznos od 1.007.000 DEM, deo novca je dao tužilji radi kupovine nepokretnosti u selu ... za iznos od 33.000 evra, koju je tužilja tokom 2006. godine prodala za iznos od preko 100.000 evra. Tokom 2002. godine tuženi je osnovao Agenciju za promet nekretnina ''VV'' radi vršenja kupoprodaje nepokretnosti na ... . U toku trajanja zajednice života parnične stranke su kao interno raseljena lica sa ... bili korisnici minimalne naknade koju isplaćuje Republika Srbija, te su oboje od svojih očeva, u približnoj istoj meri, dobijali određene novčane iznose stečene prodajom njiva na ... Parnične stranke su 2004. godine kupile plac u ... – ..., u ul. ... br. ... i to k.p. br. ... u ukupnoj površini od 14 ari i 80 m2 (tuženi je ugovor o kupoprodaji overio nakon razvoda braka) na kojoj parceli su tokom 2004. i 2005. godine sagradili porodični stambeni objekat, knjižne površine 153 m2, koji objekat ima i potkrovlje vanknjižne površine 80 m2, a zatim su na istoj parceli, nekoliko meseci kasnije, sagradili pomoćni objekat vannjižne površine 100 m2. Tužilja je tokom gradnje brinula o zajedničkom domaćinstvu i pripremala hranu za tuženog i majstore. Porodični stambeni objekat je uknjižen na ime tuženog u ZKUL ... KO ..., a nakon formiranja katastra nepokretnosti objekat je upisan u list nepokretnosti br. ... KO ... . Tokom 2008.godine započeta je izgradnja druga dva objekta na k.p.br. ... i na k.p.br. ..., približnih površina od oko 800 m2. Dana 23.12.2010. godine tuženi je sa svojim ocem GG, pred Prvim osnovnim sudom u Beogradu u predmetu R1 2680/10, zaključio sudsko poravnanje kojim je sve nepokretnosti koje su predmet ovog postupka preneo na svog oca. Parnične stranke su tokom 2008.godine kupile putničko motorno vozilo marke ''...'', koji je tuženi, takođe tokom trajanja parnice, otuđio trećem licu.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilan je zaključak nižestepenih sudova da je imovina koja je predmet raspravljanja u postupku po reviziji, predstavlja imovinu koju su tužilja i tuženi stekli tokom trajanja bračne zajednice.

Odredbom člana 171. stavom 1. Porodičnog zakona, propisano je da je imovina koju su supružnici stekli radom u toku trajanja zajednice života u braku predstavlja njihovu zajedničku imovinu. Prema odredbi člana 180. istog zakona, pretpostavlja se da su udeli supružnika u zajedničkoj imovini jednaki. Prema odredbi člana 176. stav 2. tog zakona, smatra se da je upis u javni registar prava na nepokretnostima izvršen na ime oba supružnika i kada je izvršena na ime samo jednog od njih, osim ako nakon upisa nije zaključen pismeni sporazum supružnika o deobi zajedničke imovine, odnosno bračni ugovor ili je o pravima supružnika na nepokretnostima odlučivao sud.

Polazeći od činjenice da je tokom postupka nesumnjivo utvrđeno da su parnične stranke tokom trajanja zajednice života primale podjednaku minimalnu zaradu, da su objekat brata tužilje u ... do 2003.godine, pored stanovanja koristili i za izdavanje u zakup, a zatim u istom objektu vršili ugostiteljsku delatnost od koje su zajednički prihodovali, da su ih očevi obostrano novčano pomagali prodajom nepokretnosti na ..., a zatim zajedničkim sredstvima osnovali Agenciju za promet nekretnina radi preprodaje nepokretnosti, na koji način su ostvarena dodatna novčana sredstva, to je pravilan zaključak nižestepenog suda da je kupovina nepokretnosti-k.p.br. ... izvršena zajedničkim sredstvima parničnih stranaka kao supružnika u toku trajanja bračne zajednice, na kojoj je takođe zajedničkim sredstvima izgrađen porodično-stambeni objekat i kupljen putnički automobil marke ''...'', te da predstavljaju zajedničku imovinu parničnih stranaka. Takođe, s obzirom da je tokom postupka nesumnjivo utvrđeno da se predmetni porodično-stambeni objekat koje su stranke izgradile tokom trajanja bračne zajednice sastoji i od potkrovlja površine 80 m2 i pomoćnog objekta površine 100 m2 koji čini jedinstvenu celinu, jer kao pomoćni objekat deli sudbinu glavnog objekta-kuće na k.p.br. ... KO ..., to je pravilno pobijanom odlukom utvrđeno da navedeno potkrovlje i pomoćne prostorije takođe predstavljaju bračnu tekovinu parničnih stranaka. Pri tome, nezavisno od činjenice da je tuženi tokom parnice sa svojim ocem zaključio sudsko poravnanje kojim je sve predmetne nepokretnosti ustupio svom ocu, tuženi je, suprotno navodima revizije, pasivno legitimisan u ovoj parnici, s obzirom da su predmetne nepokretnosti bile u vlasništvu tuženog kao jednog od zajedničara u vreme razvoda braka i u vreme podnošenja tužbe u ovoj pravnoj stvari, a samo otuđenje stvari, odnosno prava o kome teče parnica ne sprečava da se parnica među istim strankama dovrši (član 204. Zakona o parničnom postupku). Osim toga, tuženi tokom postupka nije dokazao svoju tvrdnju da je njegov udeo u sticanju zajedničke imovine veći, a kod zakonom propisane pretpostavke da su udeli supružnika u zajedničkoj imovini jednaki, to je pravilan zaključak nižestepenih sudova da navedena imovina predstavlja bračnu tekovinu parničnih stranaka sa 1/2 idealnog dela iz kojih razloga se neosnovano revizijom ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Kako se ostalim navodima revizije tuženog osporava utvrđeno činjenično stanje, što saglasno članu 407. stav 2. Zakona o parničnom postupku nije revizijski razlog, to je Vrhovni kasacioni sud na osnovu odredbe člana 414. stav 1. odlučio kao u stavu drugom i trećem izreke presude.

Međutim, po oceni ovog suda, s obzirom da je u konkretnom slučaju tuženi upisan kao nosilac prava korišćenja na kat.parc. ... na kojoj su izgrađeni navedeni objekti, jer se radi o gradskom građevinskom zemljištu, to se tužilji nije moglo utvrditi pravo svojine na toj parceli iz kojih razloga je pobijana odluka preinačena, tako što je utvrđeno da tužilja po osnovu sticanja u braku sa tuženim ima pravo korišćenja na k.p.br. ... KO ... u delu koji je opredeljen tužbenim zahtevom.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 416. stav 1. preinačio pobijanu odluku u navedenom delu i odlučio kao u stavu prvom izreke presude.

Odluka o troškovima postupka doneta je primenom člana 165. u vezi članova 153. i 154. Zakona o parničnom postupku, s obzirom da je tuženi neznatno uspeo u postupku po reviziji.

Predsednik veća – sudija

Jasminka Stanojević,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić