Republika Srbija
VRHOVNI SUD
R1 142/2023
29.03.2023. godina
Beograd
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Dragane Marinković, predsednika veća, Marine Milanović i Zorice Bulajić, članova veća, u pravnoj stvari tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Zvezdan Đurđević, advokat iz ..., protiv tužene „Eurobank Direktna“ AD Beograd, koju zastupa punomoćnik Nemanja Aleksić, advokat iz ..., radi utvrđenja ništavosti i sticanja bez osnova, odlučujući o sukobu mesne nadležnosti Osnovnog suda u Pančevu i Osnovnog suda u Negotinu, u sednici održanoj dana 29.03.2023. godine, doneo je
R E Š E NJ E
Za postupanje u ovoj pravnoj stvari, mesno je nadležan Prvi osnovni sud u Beogradu.
O b r a z l o ž e nj e
Osnovni sud u Negotinu rešenjem P 625/22 od 24.10.2022. godine, oglasio se mesno nenadležnim za postupanje u ovoj pravnoj stvari i odlučio da po pravnosnažnosti rešenja spise predmeta ustupi Osnovnom sudu u Pančevu kao stvarno i mesno nadležnom sudu. U obrazloženju je ukazao da je tužena na ročištu dana 24.10.2022. godine, pre upuštanja u raspravljanje, izjavila prigovor mesne nenadležnosti tog suda, s obzirom da je tužba ispravljena u delu naznačenja prebivališta i adrese tužioca (..., Pančevo), da je sedište tužene u Beogradu, a sporni ugovor zaključen Pančevu, mestu ogranka tužene, te da iz ovih razloga smatra da je mesno nadležan Osnovni sud u Pančevu, pozivajući se na član 40. i član 54. Zakona o parničnom postupku.
Osnovni sud u Pančevu nije prihvatio mesnu nadležnost, već je uz dopis P. 135/23 od 31.01.2023. godine spise predmeta dostavio Apelacionom sudu u Beogradu, sa predlogom da reši sukob nadležnosti, imajući u vidu odredbu člana 65. stav 1. ZPP, te da su se ugovorne strane sporazumele da će se eventualni sporovi proistekli u vezi realizacije kredita rešavati pred Prvim osnovnim sudom u Beogradu.
Apelacioni sud u Beogradu je rešenjem R 14/23 od 23.02.2023. godine, ustupio predmet Osnovnog suda u Pančevu P 135/23 Vrhovnom kasacionom sudu, radi odlučivanja o sukobu nadležnosti između Osnovnog suda u Pančevu i Osnovnog suda u Negotinu, u skladu sa odredbom člana 30. stav 2. Zakona o uređenju sudova i člana 22. stav 1. ZPP.
Vrhovni kasacioni sud je odlučujući o sukobu mesne nadležnosti na osnovu odredbe člana 22. stav 1. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11, 49/13, 74/13, 55/14, 87/18 i 18/20), a u vezi odredbe člana 30. stav 2. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“, br. 116/08, 104/09, 101/10, 31/11, 78/11, 101/11, 101/13, 40/15, 106/15, 13/16, 108/16, 113/17, 65/18 i 88/18), utvrdio da je za postupanje u ovom predmetu mesno nadležan Prvi osnovni sud u Beogradu.
Tužilac je protiv tužene banke podneo tužbu 30.08.2022. godine, radi utvrđenja ništavosti odredbe člana 5. stav 1. tačka 2. Ugovora o kreditu broj ... zaključen 19.10.2012. godine, zaključenog između tužioca i „Eurobank EFG“ AD Beograd, kao pravnog prethodnika tužene banke i isplate iznosa od 70,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom.
Tužena je na ročištu 24.10.2022. godine, istakla prigovor mesne nenadležnosti zbog toga što je prebivalište i adresa tužioca u ..., Pančevu (naznačena adresa tužioca u tužbi je ispravljena na istom ročištu pre upuštanja u raspravljanje), sedište tužene u Beogradu, a sporni ugovor zaključen u Pančevu, mestu ogranka tužene, te smatra da je u konkretnom slučaju mesno nadležan Osnovni sud u Pančevu.
Odredbom člana 65. stav 1. i 3. ZPP, predviđeno je da ako zakonom nije propisana isključiva mesna nadležnost nekog suda, stranke mogu da se sporazumeju da im u prvom stepenu sudi sud koji nije mesno nadležan, pod uslovom da je taj sud stvarno nadležan i da sporazum iz stava 1. i 2. ovog člana proizvodi pravno dejstvo samo ako je sastavljen u pisanom obliku i ako se odnosi na određeni spor ili više sporova koji svi proističu iz određenog pravnog odnosa.
Odredbom člana 40. stav 2. Zakona o parničnom postupku, propisano je da za suđenje u sporovima protiv pravnih lica, opšte mesno nadležan je sud na čijem se području nalazi njihovo sedište, prema izveštaju Agencije za privredne registre.
Prema članu 54. ZPP, za suđenje u sporovima protiv pravnog lica koje ima ogranak izvan svog sedišta, ako spor proizilazi iz pravnog odnosa tog ogranka, pored suda opšte mesne nadležnosti, nadležan je i sud na čijem se području nalazi taj ogranak.
Prema javno dostupnim podacima iz registra Agencije za privredne registre, sedište tužene banke je u Beogradu, ul.Vuka Karadžića br.10, Opština Stari grad, a u vreme podnošenja tužbe 30.08.2022. godine, nije registrovan ogranak pravnog lica na području Osnovnog suda u Pančevu.
Kako je tužena izjavila prigovor mesne nenadležnosti Osnovnog suda u Negotinu, a u konkretnoj situaciji ne radi se o isključivoj mesnoj nadležnosti, niti su se stranke pozvale na ugovorenu nadležnost, u smislu člana 65. ZPP, to je zbog postojanja opšte mesne nadležnosti prema sedištu tužene, za postupanje u ovom predmetu mesno nadležan Prvi osnovni sud u Beogradu na osnovu odredbe člana 40. stav 2. Zakona o parničnom postupku.
Predsednik veća – sudija
Dragana Marinković,s.r.
Za tačnost otpravka
upravitelj pisarnice
Marina Antonić