Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu primenom člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 72/11 ... 10/23) i ocenio da revizija tužilje nije osnovana.

U postupku donošenja pobijane presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju se u revizijskom postupku pazi po službenoj dužnosti, a nema ni drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka, niti propusta u utvrđenju činjenica bitnih za odluku o visini obaveze tužilje da doprinosi izdržavanju zajedničke dece i o održavanju ličnih odnosa između mal. GG i nje kao roditelja koji ne vrši roditeljsko pravo.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, od prestanka zajednice života stranaka njihova oba sina VV rođen ...2005. godine i mal.GG rođen ...2008. godine nastavila su da žive sa ocem, kome su i poverena na samostalno vršenje roditeljskog prava. Sin VV pohađa četvrti razred „Gimnazije“ u ..., gde i živi u domaćinstvu sa ocem, bavi se sportom i sa uobičajenim potrebama deteta srednjoškolskog uzrasta, utvrđen je iznos njegovih potreba na mesečnom nivou u iznosu od 30.000,00 dinara. Mal. GG je upisao „Srednju školu ... u ...“ gde radi školovanja boravi u internatu. U ... kod oca dolazi jednom mesečno, na produženi vikend od četvrtka popodne do nedelje uveče, uz utvrđene troškove prevoza. Osim toga, potrebu i troškove ima za nabavku školskih knjiga i pribora, nabavku sportske opreme jer trenira odbojku, za izlaske, a u režimu života u internatu potreban mu je i džeparac. Na mesečnom nivou njegove potrebe se mogu zadovoljiti iznosom od takođe 30.000,00 dinara.

Tužilja je zaposlena u ... kao ..., ostvaruje mesečnu zaradu od oko 80.000,00 dinara, nema drugih obaveza zakonskog izdržavanja, sa vanbračnim partnerom živi u iznajmljenom stanu u ..., uz zakupninu od 150 evra i ostale troškove čija je visina utvrđena. Vlasnik je parcele sa nezavršenom kućom građenoj u zajednici sa tuženim i ekonomskim dvorištem koje tuženi koristi tako što sa svojim roditeljima uzgaja ovce za prodaju. Tuženi ostvaruje invalidsku penziju u iznosu od oko 55.000,00 dinara, poseduje kuću koju su mu ustupili roditelji u ..., a sa sinovima živi u kući svoje tetke. Zbog krivičnog dela nasilja u porodici izvršenog prema tužilji, tuženi je bio krivično osuđen. Sinovi su kao maloletni ostali da žive sa njim. Tužilja je motivisana da sa sinovima održava lične odnose. Sa sinom VV u tome je uskraćena, VV je postao punoletan ...2023. godine. Sa sinom mal. GG tužilja lične odnose održava. U jednom periodu viđali su se u prostorijama Centra za socijalni rad u ..., zatim u skladu sa privremenom merom svake subote u trajanju oko dva sata van prostorija centra prilagođeno njihovim obavezama, a od vremena kada je mal. GG školovanje nastavio u ... viđaju se jednom mesečno kada on dolazi u ..., na dnevnom nivou, i kontakte kontinuirano održavaju SMS porukama.

Mal. VV je u toku postupka navršio 15 godina (...2023. godine). Participirajući u postupku nije iskazao želju da sa majkom provodi više vremena, što je uzeto u obzir, te u sklopu sa činjenicom o njegovom školovanju i realnoj mogućnosti da u ... dolazi na produženi vikend jednom mesečno, opravdano nije prihvaćen model održavanja ličnih odnosa kakav je predložen od strane organa starateljstva, uz ocenu da bi prekomerno opteretio dete koje sada ima povećane školske obaveze i nije u mogućnosti da više puta i duže vremena provodi u ... . To ne bi odgovaralo ni njegovoj volji kao deteta sa navršenih 15 godina života i pravom da slobodno odluči o održavanju ličnih odnosa sa roditeljem sa kojim ne živi (član 61. stav 4. Porodičnog zakona). Ocenivši da je u najboljem interesu mal. GG da ne prekida neposredno održavanje ličnih odnosa sa majkom, prilagođeno aktuelnim okolnostima njegovog života i školovanja, određeno je da se viđanje sa majkom odvija jednom u mesecu, subotom, kada on dolazi u ..., u trajanju od 12 do 14 časova, na mestu koje dogovorno odrede. Na taj način štiti se interes i pravo mlt. deteta, u skladu sa odredbama člana 61. stav 1. i člana 266. stav 1. Porodičnog zakona.

Na osnovu utvrđenog o potrebama dece i prilikama na strani roditelja, vodeći računa o minimalnoj sumi izdržavanja, drugostepeni sud je odredio visinu izdržavanja koju tužilja treba da plaća za izdržavanje dece, pravilno primenjujući sve kriterijume za određivanje izdržavanja iz člana 160. Porodičnog zakona. Pravilno je pobijanom presudom ocenjeno da je tužilja u mogućnosti da doprinosi izdržavanju dece u iznosu od po 15.000,00 dinara za svako dete mesečno, te da se ovim iznosom, imajući u vidu visinu njene zarade i okolnost da nema drugih obaveza zakonskog izržavanja, a uz doprinos tuženog, zadovoljavaju njihove potrebe.

Neosnovano se revizijom tužilje osporava visina obaveze izdržavanja. I to, navodima o troškovima života tužilje koja živi u vanbračnoj zajednici sa suprugom koji nema stalno zaposlenje, sa shvatanjem da bi se tek po odbitku tih troškova trebao odrediti doprinos u izdržavanju dece kako ne bi ugrozio njenu egzistenciju. Obaveza izdržavanja dece je prioritetna. Ta obaveza pogađa oba roditelja. U ovom slučaju, ne može se u većoj meri prevaliti na teret tuženog. Tužilja ostvaruje zaradu veću od invalidske penzije tuženog, i u mogućnosti je da od zarade koja iznosi oko 80.000,00 dinara izdvaja po 15.000,00 dinara (ukupno 30.000,00 dinara) mesečno za izdržavanje zajedničke dece. Imovinske prilike tuženog i okolnost da dopunske prihode ostvaruje od uzgoja ovaca, ne utiču na umanjenje obaveze tužilje koja ima mogućnosti da dosuđenim iznosima učestvuje u izdržavanju zajedničke dece.

Neosnovani su navodi revizije kojima se osporava pravilnost odluke o načinu održavanja ličnih odnosa između mal. GG i tužilje. I to, sa shvatanjem da detetu ne bi predstavljalo prekomerno opterećenje da mesec dana letnjeg raspusta, dve nedelje zimskog raspusta, naizmenično dani Božića, Uskrsa, Krsne slave i rođendana provodi u domaćinstvu majke, obzirom da tada nema školske obaveze i da za praznike i raspust svakako dolazi u ... . Izneto nije prihvatljivo nasuprot iskazanog stava mal. GG kao deteta sa navršenih 15 godina. Detetu tog uzrasta ne može se nametati obaveza da kod majke boravi u domaćinstvu, ukoliko to ne želi i ukoliko ne želi da sa njom provodi svoje praznične dane, mimo onog vremena kojim se obezbeđuje kontinuitet ličnih odnosa upravo radi zaštite njegovog najboljeg interesa, kojem su roditelji dužni da podrede svoja htenja i potrebe.

Kako se ni ostalim revizijskim navodima ne dovodi u sumnju pravilnost pobijane presude, to je Vrhovni sud odbio kao neosnovanu reviziju tužilje i odlučio kao u izreci na osnovu člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća – sudija

Jelica Bojanić Kerkez, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković