Republika Srbija
VRHOVNI SUD SRBIJE
Rev 404/06
11.05.2006. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni sud Srbije u Beogradu, u veću sastavljenom od sudija: Slobodana Dražića, predsednika veća, Jelene Borovac, Vlaste Jovanović, Biljane Dragojević i Zvezdane Lutovac, članova veća, u pravnoj stvari tužioca AA, protiv tuženih \"BB", čiji je punomoćnik BV, advokat, VV i GG, radi naknade štete, odlučujući o reviziji tuženog \"BB", izjavljenoj protiv presude Okružnog suda u Novom Sadu br. Gž. 3728/04 od 07.04.2005. godine, u sednici održanoj 11.05.2006. godine doneo je

P R E S U D U

PREINAČUJU SE presuda Okružnog suda u Novom Sadu br. Gž. 3728/04 od 07.04.2005. godine i presuda Opštinskog suda u Vrbasu I br. P. 158/00 od 16.09.2003. godine u odnosu na tuženu \"BB" tako što se tuženi \"BB" obavezuje da solidarno sa ostalim tuženima naknadi tužiocu nematerijalnu štetu zbog povrede časti i ugleda u iznosu od 200.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 16.09.2003. godine pa do konačne isplate, dok se u preostalom delu odbija kao neosnovan tužbeni zahtev u odnosu na ovog tuženog.

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog \"BB" izjavljena protiv presude Okružnog suda u Novom Sadu br. Gž. 3728/04 od 07.04.2005. godine u preostalom delu.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Opštinskog suda u Vrbasu I br. 158/00 od 16.09.2003. godine, delimično je usvojen tužbeni zahtev i tuženi obavezani da tužiocu solidarno naknade nematerijalnu štetu zbog povrede časti i ugleda isplatom iznosa od 75.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 16.09.2003. godine, kao dana presuđenja pa do konačne isplate, kao i da mu solidarno naknade troškove parničnog postupka u iznosu od 28.100,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 16.09.2003. godine pa do konačne isplate. Izrekom u stavu trećem odbijen je kao neosnovan deo tužbenog zahteva za iznos od još 575.000,00 dinara. Izrekom u stavu četvrtom odbijen je kao neosnovan protivtužbeni zahtev tužene GG da se tužilac AA obaveže da joj naknadi materijalnu štetu na ime izmakle zarade, umesto rente, u ukupnom iznosu od 200.000,00 dinara, kao i da joj naknadi nematerijalnu štetu za pretrpljene duševne bolove u iznosu od 1.300.000,00 dinara, odnosno ukupno 1.500.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 15.12.1998. godine pa do konačne isplate, kao i troškove parničnog postupka sa zakonskom zateznom kamatom od presuđenja pa do isplate.

Presudom Okružnog suda u Novom Sadu br. Gž. 3728/04 od 07.04.2005. godine, izrekom u stavu prvom žalba tužioca je delimično usvojena i preinačena presuda Opštinskog suda u Vrbasu I br. P 158/00 od 16.09.2003. godine tako što su tuženi obavezani da tužiocu solidarno naknade nematerijalnu štetu zbog povrede časti i ugleda u iznosu od 300.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 16.09.2003. godine pa do konačne isplate, dok je u preostalom delu žalba odbijena kao neosnovana i potvrđena ista prvostepena presuda u odbijajućem delu tužbenog zahteva preko navedenog iznosa. Izrekom u stavu drugom predmet je vraćen prvostepenom sudu u cilju sprovođenja izviđaja u delu rešenja o troškovima parničnog postupka u presudi prvostepenog suda.

Protiv navedene presude drugostepenog suda, reviziju je blagovremeno izjavio tuženi \"BB", zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Tužilac je podneo odgovor na izjavljenu reviziju.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu u smislu člana 386. saveznog ZPP, u vezi člana 491. stav 4. republičkog ZPP i našao da je revizija delimično osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 354. stav 2. tačka 11. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tuženi \"BB", koji je osnivač i izdavač dnevnog lista \"BB1" čiji je glavni i odgovorni urednik tuženi VV. Tužena GG je autor teksta objavljenog u navedenom listu __.06.1997. godine pod naslovom „Predsednik i ... i ...“ te podnaslovom „Možda je uzrok moje nesreće što za radno mesto nisam mogla da ponudim ...“, a __.03.1997. godine tekst pod naslovom „Otkaz kao nečiji ...“. Dana __.06.1997. godine, tužilac, tada predsednik \"DD" i na koga se tekstovi odnose, napisao je demanti, koji nije u celosti objavljen. __.06.1997. godine tužena GG je objavila tekst pod naslovom „... ipak prethodio ---“, „...“ i „Nije .., nego ...“. Pravnosnažnom presudom Opštinskog suda u Vrbasu br. K. 82/98 od 08.04.1998. godine, tužena GG je oglašena krivom za krivično delo klevete iz člana 92. stav 2. u vezi stava 1. KZ RS i izrečena joj je uslovna osuda. Supruga tužioca je ĐĐ u __ i imaju dve kćeri. Starija je ... na EE u ___, a mlađa ... Zbog objavljenih tekstova, tužilac je trpeo duševne bolove, zbog osećanja nemoći, nesigurnosti i izgubljenosti, došlo je do mrzovolje i rezigniranosti. Često je imao neurovegetativne smetnje u vidu stezanja u grudima, lupanja srca, pojačanog znojenja, bola u želucu, nesanice, napetosti, straha, a posebno je bio neraspoložen, osećao se izgubljeno i beznadežno zbog neprijatnosti koje su trpele supruga i deca.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je delimično usvojio tužbeni zahtev i tužene obavezao da tužiocu naknade nematerijalnu štetu solidarno u iznosu od 75.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom i troškovima parničnog postupka, a odbio je kao neosnovan protivtužbeni zahtev tužene GG, za naknadu materijalne štete za izmaklu zaradu, umesto rente u ukupnom iznosu, a kao bivšem radniku DD.

Drugostepeni sud je delimično usvajajući žalbu tužioca preinačio presudu Opštinskog suda i tužiocu dosudio naknadu nematerijalne štete solidarno na teret tuženih u ukupnom iznosu od 300.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom.

Pobijana presuda je pravilna u delu kojim je odlučeno o osnovu tužbenog zahteva, jer su tuženi solidarno odgovorni po osnovu krivice za štetu koju je tužilac pretrpeo povredom časti i ugleda objavljivanjem tekstova u dnevnom listu, pod gore navedenim naslovima. Osuđujuća krivična presuda za krivično delo klevete protiv tužene GG je dokaz njene krivice, a kako je kleveta izvršena objavljivanjem teksta pod navedenim naslovima u dnevnom listu, to osnov odgovornosti \"BB" za novinsko-izdavačku delatnost i odgovornog urednika proizilazi iz činjenice da su ovakvi tekstovi kojima se vrši kleveta objavljeni u tom listu.

Međutim, osnovano se navodima revizije tuženog dnevnog lista \"BB", ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava u odnosu na visinu dosuđene naknade nematerijalne štete na teret revidenta.

Naime, pobijanom drugostepenom presudom nije pravilno primenjena odredba člana 200. Zakona o obligacionim odnosima, prilikom utvrđivanja visine naknade nematerijalne štete revidenta, po osnovu povrede ugleda, časti, slobode, odnosno prava tužioca kao ličnosti. Odgovornost revidenta nije identična po težini sa odgovornošću tužene GG, kao autora kritičnih tekstova u novinama, kao i tuženog VV, kao glavnog i odgovornog urednika lista. Adekvatna visina naknade nematerijalne štete javnog preduzeća za novinsko-izdavačku delatnost po oceni Vrhovnog suda je 200.000,00 dinara, u odnosu na 300.000,00 dinara kolika je solidarna odgovornost ostalih tuženih, zbog čega je pobijana presuda u tom smislu preinačena.

Polazeći od izloženog, Vrhovni sud je odlučio kao u izreci, na osnovu člana 393. i 395. stav 1. saveznog ZPP, u vezi člana 491. stav 4. republičkog ZPP.

Predsednik veća – sudija

Slobodan Dražić, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Mirjana Vojvodić

dc