Protiv drugostepene presude u stavu prvom izreke tužilja je blagovremeno preko punomoćnika izjavila reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku - ZPP („Službeni glasnik RS“ 72/11, 55/14) i utvrdio da revizija tužilje nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a na koju revizija neosnovano ukazuje.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, sada pok. BB bio je na službi u Jugoslovenskoj armiji od 1941. godine. Priveden je dana 03.08.1951. godine, a presudom Vojnog suda u Beogradu od 19.09.1951. godine oglašen je krivim što je od polovine 1948. godine do juna 1951. godine, kao oficir Jugoslovenske armije, počinio krivično delo kontrarevolucionarnog napada na državno i društveno uređenje FNRJ. Osuđen je na kaznu zatvora od osam godina i dve godine ograničenja građanskih prava. Tužilja je sa sada pok. BB zaključila brak 22.11.1958. godine, dve godine nakon što je on pušten sa izdržavanja zatvorske kazne. Suprug tužilje preminuo je 23.04.1996. godine. Rešenjem Višeg suda u Novom Sadu Reh 51/10 od 21.06.2011. godine usvojen je zahtev tužilje za rehabilitaciju njenog pokojnog supruga i utvrđeno da je ništava presuda Vojnog suda u Beogradu br. 1022/51 od 19.09.1951. godine od trenutka donošenja, kao i da su ništave sve pravne posledice, uključujući i kaznu konfiskacije imovine, te da se sada pok. BB kao rehabilitovano lice smatra neosuđivanim. Dana 14.05.2012. godine tužilja je podnela zahtev za rehabilitaciono obeštećenje nadležnoj komisiji.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno je u nižestepenim presudama primenjeno materijalno pravo kada je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužilje za naknadu materijalne i nematerijalne štete.

Naime, pravo na naknadu nematerijalne štete iz člana 200. Zakona o obligacionim odnosima pripada, osim rehabilitovanog lica, samo deci koja su za vreme trajanja povrede prava i slobode roditelja, rođena u ustanovama za izvršenje sankcija, odnosno koja su u tim ustanovama sa njima provela deo vremena, ili su za to vreme rasla bez roditeljskog staranja jednog, drugog ili oba roditelja, što proizilazi iz čl. 7. tačka 5. i 26. stav 3. Zakona o rehabilitaciji („Službeni glasnik RS“ 91/2011). Pravo na naknadu nematerijalne štete za pretrpljene duševne bolove zbog smrti rehabilitovanog lica pripada krugu lica određenih članom 21. stav 2. tog zakona, u vezi člana 26. stav 4. istog zakona. Iz navedenih zakonskih odredaba proizilazi da tužilja ne spada u krug lica iz člana 7. tačka 5. Zakona o rehabilitaciji, koja imaju pravo na rehabilitaciono obeštećenje u vidu naknade nematerijalne štete za pretrpljene duševne bolove zbog lišenja slobode, a nema pravo ni na naknadu nematerijalne štete zbog smrti rehabilitovanog lica, iz razloga što je njen suprug preminuo 40 godina nakon izdržavanja zatvorske kazne. Takođe, tužilja nema pravo na naknadu materijalne štete, po osnovu obavljenog neplaćenog rada u redovno radno vreme, obavljenog a neplaćenog prekovremenog rada, neisplaćenih plata za vreme nezaposlenosti po prestanku lišenja slobode i gubitka penzije njenog pokojnog supruga, iz razloga što prema članu 26. stav 1. Zakona o rehabilitaciji rehabilitovano lice ima pravo na obeštećenje za materijalnu štetu nastalu zbog povrede prava i sloboda, u skladu sa zakonom kojim se uređuju obligacioni odnosi, iz čega proizilazi da naknadu materijalne štete može tražiti rehabilitovano lice, a suprug tužilje je preminuo pre stupanja na snagu Zakona o rehabilitaciji. Stoga se revizijom neosnovano ističe pogrešna primena materijalnog prava.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP.

Predsednik veća-sudija

Snežana Andrejević,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić