U postupku donošenja pobijane presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 12. ZPP, na koju revizija ukazuje, nije predviđena kao razlog za izjavljivanje revizije, članom 407. stav 1. tačka 1 - 3 ZPP. U postupku pred drugostepenim sudom nije došlo do propusta u primeni ili do pogrešne primene odredaba ovog zakona, pa nema ni bitne povrede iz člana 374. stav 1. ovog zakona. Pri donošenju pobijane presude, drugostepeni sud je prihvatio činjenično stanje utvrđeno prvostepenom presudom, naveo razloge o bitnim činjenicama čija tačnost nije dovedena u pitanje, ocenio bitne žalbene navode i naveo razloge koje je uzeo u obzir po službenoj dužnosti, te postupio u skladu sa odredbama člana 396. stav 1. i 2. ZPP.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je bila u radnom odnosu kod tužene u periodu od 16.04.1987. godine do 01.04.2007. godine. U toku rada bila je raspoređena na poslovima rukovodioca laboratorije za biotehnologiju u Centru za bazne tehnologije od 01.07.2002. godine, na poslove direktora Centra za bazne tehnologije u Institutu (aneksom ugovora o radu od 17.08.2005. godine) i na poslove višeg naučnog saradnika u laboratoriji za biotehnologiju u istom centru (aneksom od 20.11.2006. godine). U opisu radnih zadataka tužilje, bilo je između ostalog, kreiranje, planiranje i aktivno učestvovanje u realizaciji istraživačkih i razvojnih programa istraživačko-razvojnih projektnih timova. Ideja o uvođenju novog baznog proizvoda - inaktivisanog pivskog kvasca sa Fe pokrenuta je u decembru 1999. godine u Institutu u Laboratoriji za biotehnologiju. Nakon laboratorijskih istraživanja koja su trajala tokom 2001. godine, krenuo je poluindustrijski razvoj ovog proizvoda koji je realizovan do 2003. godine, od januara 2004. godine do juna 2006. godine počela je faza tehnološkog razvoja proizvoda u industrijskim razmerama i u ovoj fazi je realizovano osam serija u statusu eksperimentalne proizvodnje. Tužilja je kao vođa tima rukovodila i radila na tehnologiji aerobnog gajenja kvasca i bila autor tehnologije i vođa projekta koji je otpočeo na njenu inicijativu u 2002. godini. Nakon definisanih parametara proizvodnje u EP8 kao osnovom za izradu finalnog proizvoda u vidu preparata Oligogal FE, kod tužene su usledile tri reproduktivne serije. Tužilja je učestvovala u izradi poslednje serije EP8. Proizvodnja u industrijskim razmerama preparata Oligogal Fe rezultirao je pojavom tog preparata tužene na tržištu u 2008. godini.

Na osnovu veštačenja od strane Tehnološko-metalurškog fakulteta je utvrđeno da tehnologija aerobnog gajenja kvasca na podlozi obogaćenoj gvožđem predstavlja unapređeni proizvod u odnosu na pivski kvasac koji je sporedan proizvod industrije piva kome bi bilo dodato dvovalentno gvožđe, da tehnologija aerobnog gajenja kvasca na podlozi obogaćenoj gvožđem predstavlja osnovu za izradu finalnog proizvoda Oligogal Fe u kome pored aktivne supstance postoje i drugi dodaci koji su standardni za izradu tabletiranih proizvoda a koji ne predstavljaju osnovu za taj preparat, te da ispunjava uslove za tehničko unapređenje u vreme nastanka i predstavlja inovaciju. Nakon šarže EP-8 na kojoj je tužilja radila kao vođa tima u razvoju programa, kod tužene nije usledio novi razvoj osnove za izradu finalnog proizvoda u vidu preparata Oligogal FE. Tužena u sprovedenom postupku nije dokazala da je proizvod Oligogal FE zasnovan na tehnologiji proizvoda Oligal SE.

Tužilja nije dokazala da je tuženoj podnela pisani zahtev za priznavanje tehničkog unapređenja. Tužbu u ovom postupku tužilja je podnela 15.05.2009. godine. Zahtev za priznanje patenta koji je podnela 14.11.2002. godine odbijen je rešenjem Zavoda za intelektualnu svojinu od 17.11.2010. godine.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, presudama nižestepenih sudova usvojen je tužbeni zahtev za utvrđenje da tehnologija za izradu aktivne supstance pivski kvasac sa organskim vezanim gvožđem kao osnovom za izradu finalnog proizvoda u vidu preparata Oligogal FE predstavlja tehničko unapređenje tužilje. Ocenjeno je da tužilja nije prekludirana u pravu na podnošenje tužbe, s obzirom da se u konkretnom slučaju radi o tužbi za utvrđenje svojstva pronalazača, odnosno svojstva autora tehničkog unapređenja iz člana 88. Zakona o patentima („Službeni list SRJ“ br. 15/95, 35/95, 28/96), kod koje je izričito zakonom propisano da rok za podnošenje tužbe nije ograničen. Primenom člana 109. navedenog zakona kojim su propisani uslovi za postojanje tehničkog unapređenja, sa uporištem na nalazu i mišljenju veštaka Tehnološko-metalurškog fakulteta, nižestepeni sudovi su zaključili da tehnologija za izradu aktivne supstance pivski kvasac sa organski vezanim gvožđem kao osnovom za izradu finalnog proizvoda u vidu preparata Oligogal FE predstavlja tehničko unapređenje tužilje i o tome dali razloge zasnovane na utvrđenju bitnih činjenica, nasuprot kojih tužena nije dokazala da su zapravo postojale dve linije razvoja finalnog proizvoda Oligogal FE, a na način podoban da se to pitanje raspravi u sudskom postupku, te o osnovanosti zahteva odlučili u skladu sa pravilima o teretu dokazivanja propisanim u članu 231. ZPP. Propust dokazne dužnosti tužene, nasuprot dokazne prekluzije (član 314. ZPP), ne može se otkloniti na način naveden u postupku po vanrednom pravnom leku (saslušanjem određenog lica kao svedoka).

Neosnovano se revizijom tužene osporava pravilnost primene materijalnog prava od strane nižestepenih sudova kod ocene o osnovanosti tužbenog zahteva, navodima da je prema izjašenjenju veštaka tehnologija aerobnog gajenja kvasca unapređeni proizvod u odnosu na pivski kvasac, ali da ta tehnologija nije poslužila kao osnova za finalni proizvod Oligogal FE, već da je tužena za taj preparat koristila pivski kvasac iz BIP-a i da tehnologija koja se koristila u proizvodnji ovog preparata nije delo tužilje već su autori zaposleni kod tužene koji su i navedeni u prizvodnoj dokumentaciji, da ni veštačenjem nije potvrđeno da je postupak opisan u patentnoj prijavi tužilje korišćen u proizvodnoj dokumentaciji, kao i da ne postoji tehničko unapređenje proizvoda jer je proizvod Oligogal FE bio nov i nije mogao biti unapređen. Ovim se u suštini ponavljaju ranije isticane tvrdnje koje su bile predmet ocene nižestepenih sudova, a u suštini osporava činjenično utvrđenje, ocena dokaza i rezulatat raspravljanja. To, međutim, u postupku po reviziji nije dozvoljeno. Odredbom člana 407. stav 2. ZPP je propisano da revizija ne može da se izjavi zbog pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja, osim u slučaju iz člana 403. stav 2. ovog zakona, a pobijana presuda nije doneta primenom navedene zakonske odredbe, pa osporavanje utvrđenog činjeničnog stanja i ocene dokaza nije dozvoljeno u revizijskom postupku. Predmet tužbenog zahteva ograničen je na utvrđenje i dužnost tužene da trpi utvrđenje da određena tehnologija predstavlja tehničko unapređenje tužilje kao njenog autora, kojoj se na taj način prema tuženoj pruža zaštita prava na autorstvo, a ne obuhvata ostvarivanje drugih prava ili potraživanja.

Iz iznetih razloga, navodi revizije ne mogu dovesti do drugačije ocene o osnovanosti tužbenog zahteva.

Kod iznetog stanja stvari, revizijski sud prihvata razloge drugostepenog suda kao potpune i pravilne i na njih upućuje, nalazeći da nije potrebno da detaljnije obrazlaže presudu, jer se time ne bio postiglo novo tumačenje prava niti doprinelo ujednačenom tumačenju prava, saglasno članu 414. stav 2. ZPP.

Iz iznetih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, Vrhovni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Jelica Bojanić Kerkez, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković