Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužena je blagovremeno izjavila reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11...18/20) –ZPP i utvrdio da je revizija tužene neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je bila u radnom odnosu na neodređeno vreme kod JP za građevinsko zemljište i izgradnju opštine Bela Palanka po osnovu Ugovora o radu broj .. od 03.05.2015. godine, na poslovima saradnika za ..., sa četvrtim stepenom stručne spreme. Rešenjem broj .. od 17.11.2016. godine, tužilji je otkazan ugovor o radu na osnovu člana 179. stav 5. tačka 1. Zakona o radu. Kao razloge za otkaz, donosilac rešenja je naveo da je Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta kod JP broj 942 od 17.11.2016. godine smanjen broj izvršilaca zbog trajnog prestanka potrebe za obavljanjem tih poslova i to za tri radna mesta među kojima je i saradnik za ... . U članu 24. Pravilnika propisano je da akt stupa na snagu danom pribavljanja saglasnosti osnivača koja je pribavljena istog dana 17.11.2016. godine. Kolektivnim ugovorom koji je bio na snazi kod JP za građevinsko zemljište i izgradnju opštine Bela Palanka bili su propisani kriterijumi za određivanje zaposlenih za čijim je radom prestala potreba. Odlukom o prestanku rada javnog preduzeća broj 011-62/2016-1 od 27.12.2016. godine, utvrđen je prestanak rada i postojanje JP za građevinsko zemljište i izgradnju opštine Bela Palanka, brisanje javnog preduzeća iz registra privrednih subjekata i preuzimanje prava, obaveza i poslova od strane Opštine Bela Palanka, kao osnivača javnog preduzeća, te opština stupa na mesto javnog preduzeća u svim zatečenim obligacionim i drugim odnosima, a svi zaposleni koji su u trenutku prestanka rada preduzeća bili u radnom odnosu preuzimaju se na rad kod osnivača ili drugih pravnih subjekata koje je on osnovao.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je zaključio da tužbeni zahtev nije osnovan s obzirom da je poslodavac postupio u skladu sa svojim opštim aktom Pravilnikom o sistematizaciji radnih mesta i odredbom člana 179. stav 5. tačka 1. Zakona o radu i da stoga rešenje o otkazu Ugovora o radu nije nezakonito.

Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu uz zaključak da je osporeno rešenje nezakonito, s obzirom na to da tužena nije dokazala da je Pravilnik o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta od 17.11.2016. godine stupio na snagu u smislu člana 196. Ustava Republike Srbije, a osporeno rešenje je doneto na osnovu navedenog Pravilnika i u vezi sa njim.

Vrhovni sud nalazi da je na utvrđeno činjenično stanje drugostepeni sud pravilno primenio materijalno pravo.

Revizijom tužene osporava se stanovište drugostepenog suda. Izneti revizijski navodi predstavljaju sopstveno tumačenje prava od strane revidenta koje nema pravno utemeljenje u utvrđenim činjenicama, pa ih Vrhovni sud ne prihvata, kao osnovane.

Naime, članom 196. Ustava Republike Srbije propisano je da se zakoni i svi drugi opšti akti objavljuju pre stupanja na snagu (stav 1). Ustav, zakoni i podzakonski opšti akti Republike Srbije objavljuju se u republičkom službenom glasilu, a statuti, odluke i drugi opšti akti autonomnih pokrajina, objavljuju se u pokrajinskom službenom glasilu (stav 2.). Statuti i opšti akti jedinice lokalne samouprave, objavljuju se u lokalnim službenim glasilima (stav 3.). Zakoni i drugi opšti akti stupaju na snagu najranije osmog dana od dana objavljivanja i mogu da stupe na snagu ranije samo ako za to postoje naročito opravdani razlozi, utvrđeni prilikom njihovog donošenja (stav 4.). Sa tim u vezi, pravilan je zaključak drugostepenog suda da je osnov za donošenje osporenog rešenja organizaciona promena, koja bi kod pravnog prethodnika tužene nastala stupanjem na snagu Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mesta broj 942 od 17.11.2016. godine. Zakonitost ovog rešenja je uslovljena činjenicom prethodnog objavljivanja i stupanja na snagu pomenutog Pravilnika, kao opšteg akta, a za stupanje na snagu, prethodno je potrebno da su ispunjena dva uslova: prvi uslov podrazumeva objavljivanje opšteg akta preko oglasne table, javnog glasila i sl, odnosno njegovo činjenje dostupnim licima na koje isti treba da se primeni i drugi uslov, koji podrazumeva protek određenog vremena od objavljivanja opšteg akta do trenutka njegovog stupanja na snagu i početka primene, a koji po pravilu iznosi punih 7 dana (opšti akt stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja). Smisao i svrha vremenskog perioda od objavljivanja do stupanja na snagu i početka primene opšteg akta jeste da se lica na koja taj akt treba da se primeni upoznaju sa njegovom sadržinom. Ukoliko opšti akt nije stupio na snagu u smislu napred navedenog tumačenja člana 196. Ustava Republike Srbije, nezakonito će biti i rešenje, kao pojedinačni akt donet na osnovu tog opšteg akta. Dakle, zakonitost rešenja, kao pojedinačnog akta, uslovljena je činjenicom stupanja na snagu opšteg akta na osnovu koga se taj pojedinačni akt donosi. Kako navedeni Pravilnik nije stupio na snagu u smislu odredaba člana 196. Ustava Republike Srbije, to je osporeno rešenje doneto na osnovu navedenog Pravilnika osnovano poništeno od strane drugostepenog suda kao nezakonito. Sledom toga, osnovan je zahtev tužioca za vraćanje na rad, jer se reintegracija zaposlenog javlja kao posledica poništaja rešenja o prestanku radnog odnosa, a u smislu člana 191. Zakona o radu.

Kako se revizijskim navodima ne dovodi u pitanje pravilnost drugostepene odluke, Vrhovni sud je primenom člana 414. stav 1. ZPP odlučio kao u stavu prvom izreke.

S obzirom da je revizija tužene odbijena, odbijen je i njen zahtev za naknadu troškova revizijskog postupka, pa je na osnovu člana 153. i člana 154. stav 2. ZPP odlučeno kao u stavu drugom izreke.

Predsednik veća – sudija

Dobrila Strajina s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković