Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 2285/2019
28.05.2020. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: dr Dragiše B. Slijepčevića, predsednika veća, Jasmine Stamenković i dr Ilije Zindovića, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Miloš Antonović, advokat iz ..., protiv tuženog „Telekom Srbija“ a.d. Beograd, čiji je punomoćnik Aleksandar Petrović, advokat iz ..., radi poništaja rešenja o otkazu ugovora o radu i utvrđenja postojanja radnog odnosa na neodređeno vreme, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 3017/18 od 10.01.2019. godine, u sednici održanoj dana 28.05.2020. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda Kragujevcu Gž1 3017/18 od 10.01.2019. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Kraljevu P1 693/2015 od 22.03.2018. godine, u stavu 1. izreke, utvrđeno je postojanje radnog odnosa tužilje na neodređeno vreme kod tuženog počev od 20.09.2005. godine, pod uslovima bliže opisanim u ovom stavu izreke presude, pa je poništen kao nezakonit akt tuženog broj ../..-2015 od 24.07.2015. godine kojim je raskinut ugovor o obavljanju privremenih i povremenih poslova zaključen između parničnih stranaka dana 19.06.2015. godine i obavezan je tuženi da tužilju vrati na rad. Stavom 2. izreke tužilji su dosuđeni troškovi parničnog postupka.

Odlučujući o žalbi tuženog izjavljenoj protiv navedene prvostepene presude, Apelacioni sud u Kragujevcu doneo je dana 10.01.2019. godine presudu Gž1 3017/18 kojom je odbio žalbu kao neosnovanu i potvrdio prvostepenu presudu.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tuženi je blagovremeno izjavio reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Tužilja je podnela odgovor na reviziju.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu po reviziji tuženog u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, broj 72/11 i 55/14), pa je utvrdio da revizija nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena apsolutno bitna povreda odredbe parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. U postupku pred drugostepenim sudom nije učinjena ni relativno bitna povreda odredbe parničnog postupka u smislu člana 396. stav 1. Zakona o parničnom postupku, na koju je neosnovano ukazano u sadržini reviziji, imajući u vidu da je drugostepeni sud obrazloženo cenio sve bitne žalbene navode. Pri tom, drugostepeni sud je odbio žalbu tuženog i potvrdio prvostepenu odluku, prihvatajući utvrđeno činjenično stanje i primenu materijalnog, pa stoga nije bio dužan da detaljno obrazlaže svoju odluku, shodno odredbi iz stava 2. istog člana.

Prema stanju u spisu predmeta, tužilja je bila u radnom odnosu kod tuženog od 1999. godine pa do otkaza ugovora o radu dana 24.07.2015. godine. Nakon otkaza, tužilja je nastavila da radi kod tuženog, na određeno vreme, preko posredničkog subjekta. Tokom trajanja radnog odnosa, sve do donošenja osporenog akta, tužilja je u kontinuitetu zaključivala ugovore o radu za različito imenovana radna mesta, ali je obavljala istu vrstu poslova. U periodu od 01.09.2006. godine do 30.04.2013. godine tužilja je sa tuženim zaključila 20 sukcesivnih ugovora o posredovanju za poslove „telemarketing“ i „operator kontakt centra“, a u periodu od 01.05.2013. godine do 31.07.2015. godine je zaključila 10 ugovora o privremenim i povremenim poslovima kao „operator“, „pružanje informacije korisnicima“ i „agent kontakt centra“. Osporenim aktom tuženog od 24.07.2015. godine, raskinut je ugovorni odnos sa tužiljom, zaključno sa 31.07.2015. godine, zbog prestanka potrebe za obavljanjem ovih poslova. U periodu od 01.08.2015. godine do 30.06.2016. godine tužilja je radila kod tuženog na sistematizovanom radnom mestu „tehničar za servisnu podršku“ posredstvom agencije za zapošljavanje.

Polazeći od napred utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su stanovišta da je tužilja počev od zasnivanja radnog odnosa kod tuženog pa do 20.09.2005. godine u kontinuitetu obavljala istu vrstu poslova, na osnovu sukcesivno zaključenih ugovora o radu na određeno vreme, pa kako je trajanje radnog odnosa pod napred opisanim uslovima trajalo duže od 12 meseci, to je tužilja u smislu člana 37. stav 1. Zakona o radu kod tuženog zasnovala radni odnos na neodređeno vreme.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, pravnosnažna odluka doneta u drugom stepenu je zasnovana na pravilnoj primeni materijalnog prava.

Ugovor o radu na određeno vreme može se zaključiti pod uslovima propisanim članom 37. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ br. 24/05). Trajanje ugovora o radu određeno rokom, prema odredbi iz stava 1. ovog člana zakona, neprekidno ili sa prekidima, ne može trajati duže od 12 meseci. Ukoliko su poslodavac i zaposleni imali zaključen ugovor o radu na određeno vreme i ukoliko je zaposleni kod poslodavca obavljao istovrsne poslove u periodu dužem od 12 meseci, to radni odnos na određeno vreme, istekom 5 radnih dana u kojima je zaposleni nastavio da radi, po sili zakona prerasta u radni odnos na neodređeno vreme. U pitanju je zakonom propisana pretpostavka o preobražaju radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme, koja je u funkciji obezbeđenja zakonom propisanog roka o maksimalnom trajanju rada na određeno vreme.

U konkretnom slučaju, tužilja i tuženi su počev od 16.09.2003. godine zaključili više sukcesivnih ugovora o radu na određeno vreme. Sistematizovana radna mesta, na koja je tužilja bila raspoređena, drugačije su imenovana od strane poslodavca, međutim, suštinski su podrazumevala obavljanje poslova iste vrste. Kako je tužilja na opisanim poslovima počev od zasnivanja radnog odnosa pa do dana 15.09.2005. godine provela više od 12 meseci, to je dalji nastavak rada na ovim poslovima, u trajanju od 5 radnih dana, za pravnu posledicu imao preobražaj radnog odnosa u radni odnos na neodređeno vreme. Stoga, odluka tuženog o prestanku ugovora o radu tužilje od 24.07.2015. godine nije zakonita, imajući u vidu da u momentu njenog donošenja tužilja nije imala položaj zaposlenog na privremenim i povremenim poslovima, već položaj zaposlenog na neodređeno vreme.