Rev2 3549/2023 3.5.15; prestanak radnog odnosa

Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev2 3549/2023
21.08.2024. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: dr Ilije Zindovića, predsednika veća, Vesne Subić i Mirjane Andrijašević, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Miloš Minić, advokat iz ..., protiv tuženog Zavoda za vaspitanje dece i omladine, sa sedištem u Beogradu, čiji je punomoćnik Danilo Matović, advokat iz ..., radi poništaja rešenja, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2050/23 od 17.05.2023. godine, u sednici održanoj 21.08.2024. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužilje izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2050/23 od 17.05.2023. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Drugog osnovnog suda u Beogradu P1 18/21 od 09.02.2023. godine, stavom prvim izreke, koja je ispravljena rešenjem od 27.06.2023. godine, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilje kojim je tražila da se utvrdi da je ništavo rešenje tuženog od 21.12.2020. godine kojim je poništena odluka broj .. od 15.12.2020. godine o prijemu u radni odnos tužilje na neodređeno vreme, te da nije zaključen i ne proizvodi pravno dejstvo ugovor o radu broj .. od 15.12.2020. godine između tužilje i tuženog. Stavom drugim izreke, obavezana je tužilja da tuženom na ime troškova parničnog postupka isplati 63.750,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2050/23 od 17.05.2023. godine, stavom prvim izreke, potvrđena presuda Drugog osnovnog suda u Beogradu P1 18/21 od 09.02.2023. godine, a žalba tužilje odbijena je kao neosnovana. Stavom drugim izreke, odbijen je kao neosnovan zahtev tužilje za naknadu troškova postupka po žalbi.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilja je blagovremeno izjavila reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka učinjene pred drugostepenim sudom, pogrešne primene primene materijalnog prava i pogrešno utvrđenog činjeničnog stanja.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu u granicama propisanih odredbom člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11... 18/20) u vezi odredbe člana 92. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 10/23) i utvrdio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka propisana odredbom člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, niti je učinjena neka druga bitna povreda odredaba parnčnog postupka, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti. Pogrešno i nepotpuno utvrđeno činjenično stanje nije osnov za izjavljivanje revizije.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je sa tuženim zaključila više ugovora o radu na određeno vreme. Tuženi je dobio odobrenje za prijem dva radnika, pa obzirom da je tuženi po sistematizaciji imao dva mesta za socijalnog radnika koja su bila popunjena 08.12.2020. godine, to je poslato obaveštenje Ministarstvu sa sadržajem da će umesto sa socijalnim radnikom ugovor o radu biti zaključen sa pravnikom, obzirom da je reč o istoj stručnoj spremi i visini zarade. Dana 15.12.2020. godine vd direktor tuženog zaključio je ugovor o radu na neodređeno vreme sa tužiljom radi obavljanja poslova ... sa punim radnim vremenom, koeficijent za obračun zarade je 21,33 počev od 15.12.2020. godine. Rešenjem Ministarstva za rad i zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja od 14.12.2020. godine koje je kod tuženog zavedeno 22.12.2020. godine BB, vd direktora kod tuženog razrešen je dužnosti direktora tuženog sa 14.12.2020. godine. Za novog vršioca dužnosti imenovana je VV sa danom 15.12.2020. godine. Tužilja i tuženi su dana 15.12.2020. godine u prepodnevnim časovima zaključili ugovor o radu na neodređeno vreme broj .. za obavljanje poslova ..., a ugovor u ime tuženog potpisao je BB. U popodnevnim časovima, istog dana, tuženi je e-mail-om obavešten o razrešenju BB dužnosti vd direktora tuženog od 14.12.2020. godine i o imenovanju novog vršioca dužnosti dirketora. Tužilja je za promenu vd direktora saznala nakon potpisivanja ugovora, a tuženi je dana 21.12.2020. godine doneo rešenje broj .. kojim je poništena odluka o prijemu u radni odnos tužilje broj .. od 15.12.2020. godine, pri čemu je utvrđeno da isti nije zaključen i ne proizvodi pravno dejstvo. Prema obrazloženju tog rešenja proizilazi da je ugovor o radu potpisalo neovlašćeno lice jer je BB već bio razrešen vršioca dužnosti sa danom 14.12.2020. godine. Stoga je tuženi rešenjem od 21.12.2020. godine poništio odluku o prijemu u radni odnos tužilje. Novi vršilac družnosti direktora tuženog upisan je u registar sa danom 21.12.2020. godine.

Shodno iznetom, nižestepeni sudovi su zaključili da je tužbeni zahtev tužilje neosnovan. Ovo iz razloga što je vršilac dužnosti BB bio na toj funkciji do 14.12.2020. godine, kada je odlukom Vlade razrešen dužnosti. Ugovor o zasnivanju radnog odnosa tužilje zaključen sa tuženim, a na neodređeno vreme je potpisan 15.12.2020. godine, a isti je potpisao raniji vršilac dužnosti BB koji u momentu potpisivanja ugovora nije imao ta ovlašćenja da potpiše ugovor jer je bio razrešen. Momentom razrešenja njemu je prestalo ovlašćenje da odlučuje o pravima i obavezama i odgovornosti iz radnog odnosa i uopšte zastupničko svojstvo u odnosu na tuženu, bez obzira što je upis u registar novog vršioca dužnosti usledio nakon nekoliko dana. Takav upis ima samo deklaratorni karakter, a promene nastupaju onda kada se donese odluka o istima. Odluka o imenovanju novog vršioca dužnosti tuženog doneta je 14.12.2020. godine odnosno sa danom 15.12.2020. godine kada je za vršioca dužnosti direktora tuženog imenovana VV. Kako BB u trenutku potpisivanja ugovora nije imao zakonsko ovlašćenje da donosi odluke i potpisuje ugovore, to je tužbeni zahtev odbijen kao neosnovan.

Po oceni Vrhovnog suda, pravilno su zaključili nižestepeni sudovi da je tužbeni zahtev tužilje neosnovan. Pravna argumentacija koja je data u nižestpenim odlukama je prihvatljiva. Činjenica je da je BB razrešen dužnosti vršioca direktora tuženog sa danom 14.12.2020. godine i za novog vršioca dužnosti je imenovana VV sa danom 15.12.2020. godine. Odluka o razrešenju BB proizvodi dejstvo od dana donošenja, pa stoga isti nije bio ovlašćen da dana 15.12.2020. godine sa tužiljom u ime tuženog zaključuje ugovor o radu na neodređeno vreme, jer mu je prestala funkcija vršioca dužnosti direktora tuženog. Time mu je prestalo i ovlašćenje da odlučuje o pravima i obavezama i odgovornostima iz radnog odnosa, kao i opšte zastupničko svojstvo u odnosu na tuženog. Pravilno zaključuju nižestepeni sudovi da je upis u registar koji je usledio nekoliko dana iza toga deklaratornog karaktera i nema konstitutivni karakter, jer posledice razrešenja i imenovanja nastupaju u momentu kada se donesu odluke o istima. Stoga je pravilan zaključak da je predmetni ugovor o radu potpisan od strane lice koje u tom trenutku nije imalo zakonsko ovlašćenje, te da je rešenjem tužene pravilno zaključeno da ugovor o radu na neodređeno vreme od 15.12.2020. godine nije zakonit i ne proizvodi pravno dejstvo.

Nije od značaja činjenica što je novi vršilac dužnosti direktora tuženog stupio na to mesto u popodnevnim časovima dana 15.12.2020. godine. U ovoj situaciji od najbitnijeg značaja je da je direktor BB bio razrešen već 14.12.2020. godine te da stoga nije bio ovlašćen da sa tuženom zaključi sporni ugovor o radu na neodređeno vreme, dana 15.12.2020. godine, jer je u to vreme već bio razrešen vršioca dužnosti direktora tuženog. Stoji činjenica da je tuženi u stavu dva osporenog rešenja konstatovao da nije zaključen ugovor o radu i ne proizvodi pravno dejstvo. Međutim, takav propust nije od bitnog značaja za pravilno donošenje odluke u ovom sporu, a ovo iz razloga što je u drugom delu stava dva izreke osporenog rešenja naznačeno da ugovor ne proizvodi pravno dejstvo, to se može prihvatiti kao pravilnom pravnom formulacijom. Ni ostali naovid iz revizije tužilje nisu od bitnog značaja za donošenje drugačije odluke.

Iz iznetih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP Vrhovni sud je odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

dr Ilija Zindović, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković