Protiv pravosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Odlučujući o reviziji u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, broj 72/11, 55/14, 87/18 i 18/20), Vrhovni sud je ocenio da revizija tuženog nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti, a u postupku pred drugostepenim sudom nema propusta u primeni odredaba ZPP.Takođe, revizijom se ukazuje na povrede postupka iz tačke 12. ove zakonske odredbe, kao i na pogrešnu primenu člana 8. ZPP-a, čime se u suštini osporava utvrđeno činjenično stanje, što ne može biti revizijski razlog u smislu člana 407. stav 1. istog Zakona.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je zasnovala radni odnos na određeno vreme ugovorom o radu koji je 31.03.2017. godine zaključila sa tuženim. Naknadno zaključenim aneksima tog ugovora radni odnos tužilje je produžavan, s tim što ni ugovorom o radu niti njegovim aneksima zaključenim do aneksa ugovora o radu od 22.06.2018. godine, nije označen osnov po kojem je tužilja zasnovala radni odnos na određeno vreme. Počev od aneksa ugovora o radu od 22.06.2018. godine pa zaključno sa aneksom od 26.02.2021. godine, kao osnov rada tužilje na određeno vreme označen je rad na određenim projektima. Tužilja je sve vreme rada na određeno vreme obavljala iste poslove, a radni odnos joj je prestao rešenjem od 26.03.2021. godine, zbog isteka vremena na koji je zaključen ugovor o radu od 31.03.2017. godine.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zaključili da je rešenje o otkazu ugovora o radu od 26.03.2021. godine nezakonito, zbog čega je isto poništeno i utvrđeno da je tužilja kod tuženog zasnovala radni odnos na neodređeno vreme na osnovu člana 37. stav 6. Zakona o radu.

Po oceni Vrhovnog suda, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo.

Ugovor o radu može se zaključiti na određeno vreme u skladu sa članom 37. stav 1. Zakona o radu, za zasnivanje radnog odnosa čije je trajanje unapred određeno objektivnim razlozima koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba. Tako zasnovan radni odnos, po jednom ili više ugovora o radu, prema stavu 2. navedenog člana ne može biti duži od 24 meseca, sa prekidima ili bez prekida, a saglasno stavu 6. istog člana ako je ugovor o radu na određeno vreme zaključen suprotno odredbama ovog zakona ili ako zaposleni ostane da radi kod poslodavca najmanje pet radnih dana po isteku vremena za koje je ugovor zaključen, smatra se da je radni odnos zasnovan na neodređeno vreme.

Imajući u vidu navedene zakonske odredbe proizlazi da se više zaključenih ugovora o radu na određeno vreme (sukcesivni ugovori) smatraju jednim ugovorom, kao i da ukupno trajanje rada po više ugovora ne može biti duže od 24 meseca. U konkretnom slučaju, tužilja je sa tuženim zaključila više ugovora o radu na određeno vreme i aneksa ugovora o radu, za period duži od četiri godine neprekidnog rada, u kome je obavljala sistematizovane poslove. Zaključivanjem više takvih ugovora tuženi je postupao protivno odredbama zakona kojima je regulisan rad na određeno vreme, čime je zloupotrebio prava poslodavca. S obzirom da je tužilja neprekidno radila duže od dve godine na istim poslovima, a da je tuženi kao poslodavac zloupotrebio prava iz Zakona o radu, proizlazi da su po isteku 24 meseca, nastali uslovi iz člana 37. stav 6. Zakona o radu za prerastanje radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme, jer je tužilja i nakon što je trebalo da joj prestane radni odnos, nastavila da radi kod tuženog na osnovu saglasnosti poslodavca (imala je zaključen ugovor o radu). Takođe, bez uticaja su projekti navedeni kasnije, jer je tužilja zasnovala radni odnos na neodređeno vreme po osnovu Ugovora o radu od 31.03.2017. godine.

Pravilan je i zaključak nižestepenih sudova da je došlo do preobražaja radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme, u granicama postavljenog tužbenog zahteva (s obzirom da je do preobražaja došlo i ranije), te da je rešenje o prestanku radnog odnosa zbog isteka roka na koji je zasnovan nezakonito, jer radni odnos na određeno vreme, preobražen u radni odnos na neodređeno vreme, ne može se zakonito otkazati zbog proteka vremena. Iz navedenih razloga neosnovani su revizijski navodi tuženog kojima se ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Neosnovani su i navodi revidenta o pogrešnoj primeni odredbe člana 33. Zakona o radu. Navedenom odredbom je osnov za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme predviđen kao sastavni deo ugovora o radu zaključenog na određeno vreme. Taj podatak ne sadrži Ugovor o radu na određeno vreme od 31.03.2017. godine, ni naknadno zaključeni aneksi tog ugovora kojima je produžavano vreme trajanja radnog odnosa, a u odsustvu toga nije dokazano postojanje činjenica bitnih za ispunjenost uslova za zasnivanje radnog odnosa na određeno vreme u smislu člana 37. stav 1. Zakona o radu.

Ostalim navodima revizije osporava se ocena izvedenih dokaza i utvrđeno činjenično stanje, odnosno pogrešna primena člana 37. stav 2. i 4. Zakona o radu, zasnovana na tvrdnji revidenta o nepotpuno utvrđenom činjeničnom stanju u vezi sa radom tužilje na određenim projektima, a zbog čega se revizija ne može izjaviti prema članu 407. stav 2. ZPP, pa je primenom člana 414. ZPP, Vrhovni sud odlučio kao u izreci.

Odbijen je zahtev tuženog za naknadu troškova revizijskog postupka, jer po ovom pravnom leku tuženi nije uspeo, te je doneta odluka kao u stavu drugom izreke, primenom odredbe člana 165. ZPP.

Predsednik veća-sudija

Dragana Marinković,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić