Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Kzz 9/11
16.02.2011. godina
Beograd

U IME NARODA

 

            Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Bate Cvetkovića, predsednika veća, Nevenke Važić, Anđelke Stanković, Ljubice Knežević-Tomašev i Veska Krstajića, članova veća, sa savetnikom Milom Ristić, kao zapisničarem, u krivičnom predmetu okrivljenog N.T., zbog krivičnog dela prevare iz člana 208. stav 1. KZ-a u produženom trajanju, odlučujući o zahtevu za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca Srbije Ktz broj 68/11 od 07. februara 2011. godine, podignutom protiv pravnosnažne presude Apelacionog suda u Kragujevcu Kž1 br. 5935/10 od 23.12.2010. godine, u sednici veća održanoj dana 16. februara 2011. godine, doneo je

 

P R E S U D U

 

            UVAŽAVA SE kao osnovan zahtev za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca Srbije Ktz br. 68/11 od 07. februara 2011. godine i utvrđuje da je pravnosnažnom presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Kž1 br. 5935/10 od 23.12.2010. godine povređen krivični zakon u korist okrivljenog N.T. (član 369. stav 1. tačka 2. Zakonika o krivičnom postupku).

 

O b r a z l o ž e nj e

 

            Pravnosnažnim rešenjem Opštinskog suda u Kraljevu Kv. br. .../09 od 28.01.2009. godine odlučeno je da se okrivljenom N.T. na osnovu odredbi člana 304. stav 2. ZKP-a sudi u odsustvu zbog krivičnog dela prevare iz člana 208. stav 2. KZ-a u produženom trajanju a po optužnom predlogu OJT u Kraljevu br. Kt. 364/06 od 18.04.2006. godine.

 

            Presudom Opštinskog suda u Kraljevu K. br. .../09 od 17.06.2009. godine koja je postala pravnosnažna danom donošenja presude Okružnog suda u Kraljevu Kž. br. 489/09 od 30.09.2009. godine (kojom je kao neosnovana odbijena žalba OJT u Kraljevu i branioca okrivljenog N.T. a presuda Opštinskog suda u Kraljevu, potvrđena) okrivljeni N.T. osuđen je na kaznu zatvora u trajanju od jedne godine zbog krivičnog dela prevare iz člana 208. stav 1. KZ-a u produženom trajanju.

 

            Nakon pravnosnažnosti presude, dana 07. juna 2010. godine osuđeni N.T. putem svog branioca advokata B.M. podneo je zahtev za ponavljanje krivičnog postupka sa predlogom da mu se u smislu odredbi člana 413. ZKP-a sudi u prisustvu. Rešenjem Osnovnog suda u Kraljevu Kv br. .../10 od 02.09.2010. godine usvojen je ovaj zahtev osuđenog i dozvoljeno je ponavljanje krivičnog postupka protiv okrivljenog N.T., okončanog pravnosnažnom presudom Opštinskog suda u Kraljevu K. br. .../09 od 17.06.2009. godine te je prekinuto izvršenje navedene presude i obustavljeno izvršenje kazne zatvora u trajanju od jedne godine izrečene osuđenom.

 

            U ponovljenom postupku u prisustvu okrivljenog doneta je presuda Opštinskog suda u Kraljevu K. br. .../09 od 05. oktobra 2010. godine kojom je ranija pravnosnažna presuda faktički ostavljena na snazi, s`tim što to u izreci presude nije tako navedeno, već je prepisana izreka ranije pravnosnažne presude.

 

            Rešavajući o žalbama javnog tužioca i branioca okrivljenog,  izjavljenim protiv navedene presude Apelacioni sud u Kragujevcu svojom presudom Kž1 br. 5935/10 od 23.12.2010. godine, povodom izjavljenih žalbi a po službenoj dužnosti, preinačio je presudu Osnovnog suda u Kraljevu K br. .../09 od 05. oktobra 2010. godine, tako što je u odnosu na okrivljenog, a na osnovu odredaba člana 354. tačka 3. ZKP-a, odbio optužbu za krivično delo prevare iz člana 208. stav 1. KZ-a u produženom trajanju, a sve iz razloga što je nastupila apsolutna zastarelost krivičnog gonjenja, te je prema okrivljenom ukinut pritvor i naređeno da se isti odmah pusti na slobodu, dok je u vezi troškova krivičnog postupka odlučeno da isti na osnovu odredaba člana 197. stav 1. ZKP-a padaju na teret budžetskih sredstava suda.

 

            Republički javni tužilac Srbije podigao je zahtev za zaštitu zakonitosti Ktz br. 68/11 od 07.februara 2011. godine protiv navedene presude Apelacionog suda u Kragujevcu zbog povrede krivičnog zakona iz člana 369. stav 1. tačka 2. ZKP-a sa predlogom da Vrhovni kasacioni sud donese presudu kojom se utvrđuje da je navedenom presudom povređen krivični zakon u korist osuđenog.

 

            Vrhovni kasacioni sud je postupio u smislu odredaba člana 422. stav 2. i 3. ZKP-a, s`tim da o sednici veća nije mogao obavestiti okrivljenog N.T. jer je po izveštaju dostavljača isti odseljen sa adrese koja se nalazi u spisima predmeta, pa je u sednici veća održanoj u odsustvu uredno obaveštenih Republičkog javnog tužioca i branioca okrivljenog, advokata M.M., razmotrio sve spise ovog predmeta sa presudom protiv koje je podignut zahtev i po oceni navoda i predloga iznetih u zahtevu, našao:

 

            Zahtev za zaštitu zakonitosti je osnovan.

 

            U konkretnom slučaju prvostepena presuda kojom je ranije pravnosnažna presuda (Opštinskog suda u Kraljevu K. br. .../09 od 17.06.2009. godine koja je potvrđena presudom Okružnog suda u Kraljevu Kž. br. 489/09 od 30.09.2009. godine) ostavljena na snazi, doneta je nakon dozvoljenog ponavljanja postupka u korist osuđenog N.T. kome je u ranijem postupku suđeno u odsustvu (član 413. ZKP-a).

 

            U ponovljenom postupku u korist osuđenog preispituje se zakonitost ranije pravnosnažne presude prema stanju stvari koje obuhvata i činjenice i primenu materijalnog i procesnog prava u vreme njenog donošenja. To znači da u ponovljenom postupku takvo preispitivanje može dovesti, na osnovu ocene ranijeg ili novog dokaznog materijala, do potpune ili delimične rehabilitacije osuđenog te s`tim u vezi potpunog ili delimičnog stavljanja van snage ranije pravnosnažne presude i donošenja nove oslobađajuće ili blaže osuđujuće presude, odnosno do ostavljanja ranije pravnosnažne presude na snazi.

 

            U tom slučaju nipošto se ne radi o tome da se u novom postupku tek treba ostvariti gonjenje za nešto što nije bilo već obuhvaćeno ranijom presudom kojom je krivični postupak pravnosnažno okončan. Ovo i zbog toga što se zastarelost krivičnog gonjenja i zastarelost izvršenja kazne međusobno isključuju, tj. ne mogu teći istovremeno, pa kako je u konkretnom slučaju zastarelost izvršenja kazne tekla od pravnosnažnosti presude kojom je N.T. osuđen u odsustvu, to uz nju ne može paralelno teći i zastarelost krivičnog gonjenja.

 

            Procesna situacija nastala od dana pravnosnažnosti rešenja kojim je dozvoljeno ponavljanje postupka u smislu člana 413. ZKP, i za vreme novog suđenja, isključuje uticaj zastarelosti krivičnog gonjenja, na ishod tog postupka.

 

            Drugim rečima, u odredbi člana 413. ZKP, propisano je ponavljanje postupka nakon suđenja u odsustvu u kom se ostvaruje isključivo interes okrivljenog koji očekuje povoljniju presudu od ranije donete pravnosnažne presude, nezavisno od toka ili isteka rokova zastarelosti. Ovo tim pre što okrivljeni može zahtevati ponavljanje postupka u smislu navedene procesne odredbe, nakon pravnosnažnosti ranije presude, ali i nakon što nastupi apsolutna zastarelost krivičnog gonjenja.

 

            Postupajući suprotno, preinačenjem prvostepene presude kojom je ranija pravnosnažna presuda u odnosu na okrivljenog N.T. ostavljena na snazi, i to zbog zastarelosti krivičnog gonjenja u ponovljenom postupku nakon pravnosnažnosti ranije presude i dozvoljenog ponavljanja postupka u korist okrivljenog, te s`tim u vezi, odbijanjem optužbe protiv okrivljenog, Apelacioni sud u Kragujevcu je svojom presudom Kž1 br. 5935/10 od 23.12.2010. godine povredio krivični zakon i to odredbu člana 369. stav 1. tačka 2. ZKP-a u korist okrivljenog, jer zastarelost krivičnog gonjenja ne može uticati na ishod postupka za vreme novog suđenja u smislu člana 413. ZKP, čime je na izvestan način došlo i do privilegovanja ovog okrivljenog.

 

            Zbog toga je zahtev za zaštitu zakonitosti uvažen kao osnovan i utvrđeno da je presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Kž1 br. 5935/10 od 23.12.2010. godine povređen krivični zakon u korist okrivljenog N.T. (član 369. stav 1. tačka 2. ZKP-a) jer je posle donošenja pravnosnažne presude kojom je okrivljeni osuđen u odsustvu, prilikom novog suđenja, po odredbama člana 413. ZKP-a u odnosu na okrivljenog odbijena optužba na osnovu odredbi člana 354. stav 1. tačka 3. ZKP-a, zbog zastarelosti krivičnog gonjenja.

 

            Iz iznetih razloga, Vrhovni kasacioni sud je, na osnovu člana 30. stav 1.  i člana 32. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“, 116/2008), te člana 24. stav 7. ZKP-a odnosno člana 10. Zakona o izmenama i dopunama Zakonika o krivičnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/2009), a primenom člana 425. stav 2. ZKP-a, odlučio kao u izreci ove presude.

 

Zapisničar-savetnik,                                                          Predsednik veća-sudija,

 

    Mila Ristić, s.r.                                                                   Bata Cvetković, s.r.